GAZETA Wielkiego Xiestwa ZNANSRIEGo. N akładem Drukami N adworney W. D e c ker a i spółki. -iKedaktorr Assessor Ra ab s ki. Nro* A7»w Srajdę dnia 17* Lipca 1822. . .." ,fi' , " , " , l , "to B W l E' S C Z E N I E. Liczne- wydarzone od nieukiego czasu pożary ognia zapewne pochodzą po więks?ey części zląd, j& wszelkie niedbałe obchodzenie się z Ognif-llI i światłem pizy tak wielkiey posusze tern sjkodliwsze «zęsrokroć zrządza skutki Wszakże mima ro docieczono, iż niektóre były złeśLwey ręki dziełem. Doniesienia, miesięczne spowodowały N. Króla Jmci, wydjć rozkaz do Królewskich Ministerstw sprawie ihwośct, i spraw wewnętrznych i policyi, względem przedsięwzięci* nayostrzeys?ych i naysurowszycn środków w celu położenia tamy temu złemu-. Ogłoszone będą tym końcem r strony Król Kegencyi potrzebne rozporządzenia p zez Dzienniki Urzędowe. Ograniczam s.ę na cymczasowem uwiadomieniu: iź nagroda od 100 do 300 i alarów w miarę scjególnych okoliczności wypadku, będzie udziałem tego, kto rozmyślnego podpalacza od*ryie w tym sposobie, ił przeciw memu sądowy wyrok będzie mógł być wydany. Nagroda ta wypłacana bęazie 1 tym, co z powinności słuźbowey do podobnych odkrywali! są obowiązani Poznań dnia 8- Lipca f823. JŁrolewsko-Prusici. Naczelny Prezes Wielkiego Xiestwa Poznańskiego Ze r bo ni di Sposttt i. WIADOMOŚCI ZAGRANICZNE. Kr&lestwo Polski. e, Z Warszaw) dnia 9 JPsni Mary* Szymanowska wtoci«. z Mosfc wy do P e ter»b-u r fa zaaczyt graf na fortepianie dnia »7. zeszłego mii-iąca. w ler im pałacu zwanym K ajnfenny Oełrów przed N. Ceaarzem 1 m i N. Jfgn małżonką, od Morvch rók pierwszym taztm z:niewymowną dołaskawością przyicta,' została. Oboie )I( iey talentu- zaduwolnienie, a N. Cesarzowa i Królowa obdarzyć ią raczyła kosztowoym medakonem brylantami otoczonym. JPani S z y m a n o w s k a opuściła P e t e r s b u r g d. 33. z. m" udaiąc się na powrót do Warszawy. Zmarły Wice-Marszałek Powiatu Tetszewsfcitgo, ś. p. J a n P i ł s u d s ki, testamen - tern legował summę lo.ofto talarów hclltnderskich na utrzymanie wiecznemi czasy w iego miasteczku Z e m e n i a c h przy szkole parafialney is ubogich uczniów i sierot chrześcii - ińskich. W Słucfcu w Litwie utworzonym zostało Towarzystwo dobroczynności jea gorliwem staraniem Marszałka Powiatu A d a m a N i epokoyczyckiego i Proboscaa S. Zantyr. Nazajutrz po tern zdarzeniu, gdy w VVirszawie rybki z desczem spadły, takie w S k i e rn i e w i c a c h takichie rybek z desczem znaczna upadła ilość. Wiele galarów i statków z rozmaiłem zboiem przypłynęło do Warszawy. Moieby więcey ich przybyło, lecz dla zbyt małey wody na W i ś l e , spław iest nader trudny i powolny. W iednym z tegorocznych kaleudarzów Londyńskich pod artykułem: Kronika Londynu, zoayduie się opis, iż w roku 1801 był w Londynie podróźuiacy pewoj Xiąfę Polski; wszedł on do wielkiey sali, gdzie grano w Fataona, postawił takie kartę kilka razy i przegrał, nakoniec stawia gwineę i woł a; " W abank!", na co wszyscy obecni potruchleli, prócz Xiecia, który niemiał przyczyny obawy widząc tylko kilkaset dukatów ca stole; niezmierne nastąpiło uciszenie i ciekawość posunięta do naywyiszego stopnia; Bankier zbladły ciągnie talią... Xiąię wygrywa, spokoynie zabiera owe kilkaset dukatów, lecz iakiei iego było zadziwienie, gdy widzi, ii wysuwaj szuflady stołu napełnione złotern i kaią zanieść ie «a Xffcfem, S t o ry' * hl « niewiedział fe wszystko co b>ło w tyth szufladach naleiało do baoku. Coiby się stało gdyby był przegrał? A . A U s' t 2 Y a. Z Wiedniu dnia 3. Lipca. Dostrzegacz austryacki zawiera między innemi następuiące Z K o n s t a n t y n o p o l i ' wiadomości zonia 10. Czerwca: "O działaniach woiennyth między Turkami i Persami' niernasz iak tylko zawikłane i sprzeczne wiadomości. Woyna tameczna iest tylko pasmem, podjazdów i spustoszeń, nieprzynoszącycb,' iadnego stanowczego skutku. W A r m e n i i mieli Persi świeżo znaczne zyskać korzyści, Turcy natomiast chełpią się z wainego zwycięztwa w baszostwie Bagdadskiem, skutkiem którego miasto S u l e i m a n i e h znaydować się ma znowu w ich mocy. Twierdzą oni takie, ii gniew nieba ukarał straszliwem trzęsieniem ziemi miasto perskie Re r m t- 11 s c h a h, podczas którego 30,000 Judzi (?) iycie utraciło. Dziwna, ii w tym samym czasie prywatne listy z A l e p p o wspominała o trzęsieniu ziemi, które dwie trzecie części miasta M e kki w gruz zamieniło. » Interesse W o ł o s c z y z n y i M o ł d a w i i są przedmiotem codziennych prawie narad między Kadileskierem Rumelii i Ria« j a - B e j e m, którzy się niemi bardzo czynnie zaymuią; taka ie zaś głęboka pokrywa tajemnica, ii Deputowanym Bojarów, którzy zresztą monarszego doznaią obeyścia, słowa z nikim obcym niewolno mówić. Twierdzą], a z wielu okoliczności okazuie się podobień * . stwo do prawdy, ie Hospodarowie xiestw obu są iui istotnie mianowani, lecz ie dopiero po skończonym ramaznnie doniesiono o tern będzie posłom i publiczności. G 2 e c y G. Słychać ii Sułtan oświadczył się łaskawie zachować amnestyą dla wszystkich Greków, lecz po tylu okropnych przykładach ciernoga, niemogąc pokon.ić, w niełaskę Sułtana popa* dh. Po spełznieniu tey nadziti przez upadek Ałego, korzystając H aletEfłendi z przedsięwziętych przez C h u r s z y d a Baszę z Grekarni układów o wykupieoi-e iego zabranego w Tripoliza haremu, w którym się etosu-* Sułtana znayduie, chciał go wprawić w pocfeyrzeoie. Sułtan rozkazał polem, ażeby harem Churszy da, po nastąpionern wykupieniu i wydaniu, przewieziono do Kon-** s t a o t y n o p o l a, iakoż-ma się rui niedaleko tey stolicy znaydować. Dnia 24. Czerwca. Wiadomości :: Kons tau ty n opola dnia* ff. Czerwca donosząr Porta odebrała dwie/ 2atrwazaiące ią nowiny, Persowie wygralipod Erze rum znaczną potyczkę, w-ktorty p ań sttu O Ott O t» a ńs k i f* wzięto do niewoli trzech Baszów, 3 międay nhni Trebizontefciego; a C h u r s z y d Basza Znadgranicy Tureckiej dnia 20. Czerwca!. porażony został ze znaczną stratą pod J a n ?%. kiiku stpon potwierdzają się rak walne n ą. O" Cyth dwóch niemiłych wydarzeniach ludzi z Wittoryi pod Generałem Lop£2 Banos pociągnęły także do Nawarry. Przybyło tu czternastu wypędzonych z Hi«z pa nii Trapistów. Znaleźli gościnne przyięcie i mieszkaią pospół z Missyonarzami. G a z e t a Fr a n c y i donosi, iż Dosirzegacz Austryaiki z dnia 20. Czerwca poświęcił 9 kolumn swego dziennika na wynicowanie gazet Paryskich i Niemieckich, które od foku wróżyły nieuchronną woynę między RoSsyą ,i Por:Q. W szk, 1« politeehniczaey «piknęli się uczniowie na życie iednego z swoich Poddozorców. Znaleziono u iednego okólnik, na który ro zapisani byli wspólnicy. N arozkazMini sira został on wypędzony, stosowniedoetatutów szkoły, to tylko to nastąpiło, chcieli i inni perzucic szkołę. Altć wnet przyszła skrucha, Siostrzeniec Generała C a n u e l 0śwudczył, iż chce -pozostać; za iego przykładem poszli i ni, a dni« 31. Czerwca 200 młodzików prosiło o przebaczenie i pozwolenie, ażeby mogli pozo*tać. Sadowi w Poitiers, przed który wytoczona iest sprawa .pTzeciw Generałowi Berto n, zdał CJeoerałriy Prokurator swóy raport w dnu 87. i 2$. Czerwca. Ma on w swym spisie 103 podeyrzanych i 500 świadków; podał iui także zaskarżenie przeciw innym *0 os»bom. Sąd zaczął dnia ag. czerwca dzi łać w tt -y sprawie. Z pomiędzy dzieuBików ministerialnych, Dziennik S p o r o» ma 9500 aiiomreTrtSw, Gazeta couzienna 4500 Biała chorągiew aooo, Gazeta Francyi 1500, Gwiazda 900; Tarern J jj 400. Z pomiędzy »oinomyśliiyth gazet, Konetytu t y 0nista ma 17,500 -abonoentów, Kur-yei 5 O O O, D z i e n n i k P a r y s ki 4: 500, D z i e n - n i k h a n d l o w y 3 O O O , S t e r n i k S o o ; razem 29,800, Xiestwo D e c a że B wyiechali do swych dóbr. Wachmistrz (tera« Podporucznik') W6lfel kazał umieścić w tuteyszyh gazetach, co następuie: "Odebrałem już kilka bezimiennych fiatów z P a f y ż a i S a u m uf. Ludzie, co podobne piszą rzeczy, mocą tylko być uważani za podłych siepaczów ludzi źle myślących. Podobni nędzarze zasługują tylko na naywiększą wzgardę. *' Ma tu być urządzony dom widowiskowy ang elski. Jeden z dzienników tuteyszycb móWi? "Ludwik XVI zwołał zgromadzenie narodowe, a późniey starał się skruszyć łańcuch, którego pierwsze ogniwo iego własnem było dziełem. F e r d y n a n d V I I protestował się aż do dnia, w którym A bi B ba 1 (Oddian e l) przysięgę zł amał , i tylko przemocy woyskowey uledz musiał." Gazeta Francyi zadała sobie pracę na Wystawienie biogr fii zacnego W ó l fI a, który B e r t o h a aresztował; stemwszystkitrn. nitmozr.a z jhiey nic więcey wyiia>ąć, iak tylko że ma wzrostu 5 stóp 6 o li, tai 2 7 , że iest hadzwyczay> ie waleczny, że zarzas' \V N a p o l e o n a iednemu Generałowi żyt ie uratował, że wybornie etrżóla, i że na Podporucznika postąpił. Generał B e r t o n był iuż podobno kilka razy badany. (Gazeta Londyńska Kury er, tak się wyraża o tym Generale: Berton zoStał przAz zdradę uięty, i to nam się nitpodoba. Daymy to, iż na ewóy los zasłużył; «obie i zdraycą będzie, który zdradzieckim sposobem podany został w ręce swoich nieprzyjaciół, krew się w Das burzy na takowy postępek. Maio iest rzeczy, któremibyśmy <dy." Niewyraża się daley manifest względem warun - ków tey ugody z osadami, ale natomiast stara się dowodzić, iak wielką byłoby niesprawiedliwością z strony innych mocarstw, gdyby chciały uznać udziełneść oburzonych prowineyi dla tego iedyie, iż się oderwały 00> państwa, którego tylko częić składa-. ,>Sma tuftś i e - wskazało rządom szkodliwe skutki, iakie w j pływają z takiego zasad upośledzen i a - skutisi, które dla prawych rządów, i dla całości narodów równie są zgubnemi. Zważą one gruntownie skutki, iakie by łąkowe, przez niektóre osoby żądane dla Ameryki uznanie i upoważnienie bezwarunkowego oburzenia, za sobą pociągnęło." W fcońcu objawia manifest innym narodom zamiar rządu hiszpańskiego, iż dla wszystkich narodów otworzy handel prowiucyi hiszpańsko-amerykańskich. Pochlebia przeto sobie rząd hiszpański, że, etósuiąc swą politykę do powszechnego pożytku wszystkich mocarstw, niedozna z strony ich nieprzyjaznego sobie postępowania. Pod dniem 13. dał Król odpowiedź na adres Kortezów o politycznćm Państwa położeniu. Oziękuie i» w niey za gorliwość w sprawia pomyślności H i szp a o i i. Mówi O Jedności, iako p naycelnityszym środku osiągnienia tego celu. W roku igao została wprawdzie wolność ogłoszoną, lecz nieustaloną! okoliczność ta daie się usprawiedliwić przykładem wszystkich narodów; potrzeba czasu, zanim zdania, widoki, obyczaie narodu, z politycznćm iego położeniem pogodzonenii być mogą. Król z swey strony przyrzeka uczynić wszystko, co iest zdolnem doprowadzić do tego sczęśliwego stanu rzeczy; zdaie się na spóldziałaoie Kortezów i przychylność przemagaiącey większości narodu. Chce piastować powierzoną mu władzę iedynie według zasad konstytucyi i praw, niesczędząc żadnych ofiar, iakichby ustalenie iego tronu ua podstawach konstytucyjnych wymagało. Tuszy sobie, iż przywróciwszy tylko «pokoynosć w kraiu, zjedna i u mocarstw cudzoziemski'h przynależny H iszpanii szacunek, Naprożoo-mówi onużywać będą na złe imienia religii dla oszukiwania nierozumnych; naproino starać się będą, mieszać sztaniiaf wiernoscI t chor$» gwiami rokoszu; lud poydzie za głosem swego Monarchy; nieubłagane prawo zwróci krną-' brnych do porządku i powtnrrośu i t. d. Po-' eelstwo to N. Króla podobało się konstytucyjnym. F o n t s n a tylko znieść' niernoże obecności i wpływu Posła Francuzkiego» Jakoż uważaią teraz ściśle na wszystkich Francuzów w większych miastach; zostaią oni pod sczegóinym policyi dozorem. - Pospólstwa Madryckie miało się zebrać przed hotelem Posła Francuzkiego i krzyczeć: Wypędzić go albo zabić! Wiadomość o rzezi zaszłey wGaliicyi i K a t a lon i i między woyskieoi konetytucytnern i tak nazwanymi obrońcami wiary, żywe sprawić miała wrażenie na umyśle Króla, który miał powiedzieć: "Krew moich poddanych iest kosztowną, do któregokolwiek: należeć mogą stronnictwa." Kortezowie odrzucili proiekt Kommissyi woitoney do nowey organizacyi gwardyi, i żądali innego. Teraz podał Minister woyny plon ze strony Króla, i ten roztrząsany bedzie. Generał Riego otrzymał urlop do ABtUry i, zkąd rodefo, dla poratowania zdrowia. Z rozkazu rządu wypędzono ztąd kilka znakomitych osób, między innemi Generalnego Prokuratora i Sekretarza zakonu kapucyńskiego, za to iż listowali z Generałem zakonu bawiącym w Baionnie. Klasztor Franciszkański w A l c a n i t z po« dał Kor t t z o m ułożone w mocnych wyrazach oświadczenie, w którem ci zakonnicy wynurzaią obrzydzenie swe z powodu za« mieszek domowych, i potępiaiątych z pomiędzy swych tpółbraci, którzy w nich udział biorą. Ofiarnią oni Kortezom swe usługi do każdego dowolnego użycia. Przeor Karmelitów bosych w Ma t a r o pisił następujący list do Generała M i l a n s : "Generale! Przyjaciel Pau*, Łtórtgo "'*> da systematu kanstytucyioego, efurui * srę, chętnie odbywać pochód z kolumną patryotów dowództwa Twego" w chęci odwracania sweml kazaniami chauiebnych oszukaństw od ciemnego-prostactwa, i obez-uawania go z korzyściami oaszey mądre y konstyiucyi. J eieli Wasza Excellentya zechcesz przyiąćmą < którą zbliiaiąe się miaM » . «» okryła, były przepowiedzą n.err , , t-l scz-śhwych przypadków.. Tumany, które pędziła, zamh-iły dzren w noc; immoźna było widzieć domów przeciwległych. Świst w obł»kaeh< zapowiadał grad. CJIe mi. sto napełnione było kurzawą; z ayduiąey >ię na «# e * c b musieli' hiąc tie skonczyło się na trwodze tu i w okolicy, ANELDUIY. Żołnierz waleczny utracił w bitwie obydwie ręce. Kapitan iego chciał mu dwa talary za to podarować, "kapitanie- rzecze żołnierz z uniesieniem - zdaie się W.I'a nu" żem dwie rękawiczki utracił. "» Podczas śiąskity woyny panowała w * * * II choroba zaraźliwa, n» którą codziennie pa 120 ludzi umierało. "Dzięki Bogu! - rzekła pewna Hrabina, - wysoki szlachta cieszy się zdrowiem, tylko pospólstwa wymierał** ZAPOZEW EDYK.TALNY. fioipodarsiwo w boliendrach Eschenwaldskich Powiecie Międzyrzeckim pod liczbą 26.. położone,. J a n o w i b a r s c h należące, z trzech-włoków roli miary Cliełmińskiey i potrz bnych mieszkalnych i gospodaiezych bu* Cynków skłauaiąte sie" które wedje taxy sa, downie przyiętey na 4043. Talarów oiaxowa ne zostało, ma być w drodze konieczney subhasucyi na wniosek wierzyciela rzeczowego, naywięcey daiącemu publicznie sprzedane. Termina du hcytacyi, z których ostatni pe* remptorycznym lest" wyznaczone są. na dzi eń o. Li pca, na dzień 6. Września, 1 na dzień g. Listopada rS22,przed Ur. F lei sehe rem Sędzią, w mieyscui sądów« m zrana o godzinie ftteyi Wz, warny więc wszystkich ochotę kupna, maiących, zapłacenia l posiadania możnych" a h y \ Ali a y p ó Ź li i t . Y W terminie ostatnim staA{gA, i'cyta swe podali, a naywięcey daiący przvsadz nia pewnym być może, ieźeh przeszk< prawne nie zaydą, la x a , war li li k l b? n a ID o i li a IIW M U * turzt naszey przeyrze&J »e g . M i ę d z y r z e c z dnia 18. M arc a i 882 r Król. Pruski Sąd Ziemiański» Dodatek.