GAZETA POZNANSKIEGO -«MMMMMM---\-ru-u A . II, A-"T-TI-fiJLAnArLrUn-rLrLr\A. , III m- -!-Nakładem Drukarni Nadworney W- Dekera i Spólhu - Redaktor: Assessor Raabski. )J( 83. - W Sobotę dnia 16. Października 1830. A _ A H M I - III 1 Ił 1 - 11 fi H - A i - B H A_lI 11 fi H 11 a H 1 H M » 1 fi H M III Ił 1111 Ił I III I. . . . . .H a 11 - H M - - -m - NQ - Wiadomości kraiowe. Z B e r l i n a, dnia 13. Października. Jey Królewiczoska Mość Xigzna L u d w ika, Małżonka Xiazgcia R a d z i w ił ł a, równie iak J O. Xiąźę R a d z i w i ł ł, Namiestnik W. Xiestwa Poznańskiego, z rodziną, przybyli tu z zamku Ruhberg ze Szląska. Przybyli t u: Generalny Intendent Król. muzeów, Sj.ambfclan Hrabia Briihl, z Pyrinontu. - C Rossyiski Porucznik gwardyi, Hrabia Po tu e K i, gońcem z Haagi (iui odjechał do Petersburga). - Generał- Porucznik i Gener. Adjutant N. Cesarza Rossy iskiego ,. Baron G e i s m ar, z okolic nadrtński ch. - Król. Francuzki Generał - Major Athalin, z Petersburga. Odiechali: Kroi. Angielskie Generał -Major, Kawaler Ell e y, doDrezdna, a Minister finansów Wielko Xigstwa Badeńskiego IJoeekb, do Karlsruhe. Przeiechali: C Rossyiscy strzelcy poloni Czekin, W im m er i Pod gors koj, goń. cami z Petersburga, pierwszy do Haagi, drugi do Paryża, trzeci do Londyn u. Z Poczdamu, dnia 11. Października. JJ. KK. MM. Xiążę i Xigzna Albertost wo odprawili wczora z południa o godzinie 4j wjazd swóy uroczysty do tuteyszćy stolicy, ku radości całego Król. domu i zgromadzoney licznie publiczności. Szwadron gwardyi konney wyszedł naprzeciw Dostoy. nych N owożeńców na koniec przedmieścia, gdzie zaiąwszy mieysce przed i za powozem Król. końmi zaprzężonym, wprowadził go ćo miasta. Kommtndant miasta, Generał. Major R o e d er, iechał konno po prawey stronie onegoź. Major placu, Pocztmistrz podróżowy i Sekretarz, dwa Król. masztalerze i dway strzelcy przyboczni, iechali przed samym poiazdem. Orszak szedł przez F o rt u n a - P o r t a l aż do marmurowych schodów zamku Królewskiego. W dziedzińcu zamko pułk« gwardyi. N a dole przy schodach przyimowałi Xiążęta domu Król. i dwór Dostoynych Nowożeńców , którzy ztamtąd udali się do tak nazwanych nowych pokoi. _ W sali marmurowey, i w łączących się z nią pokoiach, zgromadzone były tuteysze władze woyskowe i cywilne, tudzież damy z miasta. Oto ieet postanowienie względem utworzenia towarzystw bezpieczeństwa: " N. Król raczył, z powodu zaszłego tu i owdjie w ostatnich czasach zawichrzenia spoko) ności i porządku publicznego, zarządzić tworzenie mieyskich towarzystw bezpieczeństwa w tych miastach, btóre są, bez załogi woyskowćy, skornbytirnźe okazały się ugruntowane obawy o bj*z.piecze,ń»two publiczne, i zativierilzic w tym celu rozkazem gabinetowym z d. i. m. b. następuiące postanowienia: 9- 1. W przypadku ugruiitowaney obawy o bezpieczeństwo publiczne w miastach bez załogi woyskowey" maią być, w cełu u trzymania SpokoyiHiści publiczney i zasłonienia własności, mieyskie towarzystwa bezpieczeństwa z zaufanych, dobrzemyśijcych i istotnych mieszkańców miast iormowMi*. $. 2. Rozstrzygnienie pytania: czyli gpoko.yność publiczna ust o t yl e zagrożona, iżby należało utworzyć związek takowy? zawisło nasamprzód od Radzcy Ziemiańskiego, a w miastach, do żadnego nienależących Powiatu, od zwierzchnika policy i mieyecowey; o przedsięwziąłem zaś rozporządzeniu i powodach do tegoż, niebawnie trzeba przełożoną Regencyą zawiadoańć. *- 3Członkowie towarzystw bezpieczeństwa obowiązani są, Zgromadzać się zbroyno, pod ustanowionym na to prj.ywódzcą, za umówionym poprzednio znakiem, na przeznaezonem wprzódy mieyscu, i wykonać środki, la kie przywodzca icli w cełu utrzymania bezpieczeństwa publicznego i zaełonienia uaaiątków za przyzwoite uzna. Zobowiązują się do tego daniem ręki. Wj bór członków związku bezpieczeństwazostawia się władzom mieyscowym, które uźyią tym końcem samych tylko zaufanych, dobrze myślących i istotnych mieszkańców mieyscowych. Wyłączeni są od tego studeuci i uczniowie szkolni, równie iak ludzie żyiący z wyrobku dziennego, zęby pier« wszych nieodrywać od zawodu naukowego, drugich od nieuchronnego na chleb zarab iania, 4, 5. Działalność każdego związku bezpieczeństwa rozciąga sieJ tylko do iego mieysca za* mieszkania; zbiera się ono tylko w chwili potrzeby i ieet czynnem, dopóki taż trwa.) .6. Gdzie mieyscowość wymaga utworzenia poiedyńczych oddziałów z prawdziwych mieszkańców mieyscowych, mieć będzie każdy; oddział starszego. 5-7Przywodzców i Starszych obiera zwierz« chność mieyscowa z przybraniem Naczelnika Reprezentantów miasta, lub pierwszego członka władzy gminney, a Radzca Ziemian* eki potwierdza. W miastach do żadnego nienależących Powiatu, potwierdza Zwierzchnik władcy połicyiney. g. & Każdy członek towarzystwa mieć będzie białą binde ręczną z napisem: "Aiieyskie towarzystwo bezpieczeńuiwai" . 9Żaden c?loJIBK towarzystwa niemoce ,siq przez innego wy-ręczać w tym, iedynie na osobistćui zaufaniu, polegaiącym sioouniu. 8 " 10_ , . Radzca Ziemiański ma zwierzchni styr wszystkich towarzystw bezpieczeńatwa stwa są wezwani, aby się na tein posiedzeniu znaj dowali. Niemcy. Z Mannheimu, d. 3. Października Wczora wieczór była tu spokoyność publiczna na nieiaki czas przez źle myślących zawichrzoną. Dzisiay wydał z tego powodu Magistrat tuteyszy obwieszczenie, abtymuiące środki zapobieżenia wznowieniu scen podobnych. Przypomniano (akże mieszkańcom, ii powinnością icst każdego dobrze my. Ślącego, przykładać się do przywrócenia spokoyności ze wszystkich sił, nie zaś, iak to z żalem, wczorayezego wieczora dostrzeżono, przyczepiać się, z ciekawości iedynie, do burzycieli spokoyności, i temsamem niweczyć; przedsiębrane przeciwko nim środki. Z Darmstadtu, dnia 5. Października. Wydany wczoray nadzwyczayny dodatek tuteyszey gazety zapewnia, iż powstanie, które przez dni k'Uka prowincyą wyźezćy Heesyi nitepokoyności nabawiało, zupełnie iest przytłumione. N a wiadomość o nadciągających ze wszech etron oddziałach woyeltu, rozproszyli się całkiem powstańcy, a woyek« ' W. Xieatwa niemiało satysfakcyi spotkać sięj z powstańcami w massie. - Głowna kwatera Xiecia Emila była wczora w N idda, gdzie tenże, iako w środkowym punkcie prowincyi tymczasem zabawi. - Przedsięwzięto iuż potrzebne środki względem regularnego odbywania działań władz sądowych i administracyjnych, względem przywrócenia zni. * ezczonych budynków publicznych, lub naię. cia innych, gdzieby to tak prędko niemoglo być do skutku przywiedzionern, względem«powrócenia władz publicznych na swe mieysca 'i zapewnienia porządnego pobierani! opłat celnych. Przedsięwzięto podobnież środki względem zapobieżenia, ilemożności, szkodliwym skutkom ze zniszczenia publicznych papierów, równie iak względem dochodzenia sprawców zaburzenia spokoy« ności. Z K a s s e l, dnia 9. Października, Gazeta Kasselska donosi pod dn. 6. · ro. b.: "Dnia 3. m. b. dał J. K. M. Elektor w zamku Wilhelmshohe Król. Francuzkiemu nadzwyczaynemu Deputowanemu, Hrabiemu Rene de Bouille, posłuchanie, na któ. rem tenże podał list donoszący o wstąpieniu natron Krób Francuzów, a potem obiadował z Elektorem. Wczora odiechał znowu Hrabia z powinezowaniami Elektora Jmci dla Króla Ludwika Filipa do Paryża, Nidę r la n d y. Z H a a g i, dnia 5. Października. W Gońcu rządowym czytamy: "Tak nazwany tymczasowy rząd w Brnx?lli, który powierzył dowództwo siły zbroyney hiszpańskiemu Pułkownikowi Don Juan van Haien, zdaie się przecież poniekąd przez niego być I rządzonym, iak się to okazuie z wydaney do tegoż rządu odezwy, w ktorćy go uprasza, ażeby pisał do Xiąźęcia Fryderyka, że ieżeli zabrani w niewolę Ducpetiaux i Everaerts niebędą dnia 30. Września wymienieni za dwóch wziętych w niewolę oficerów, wszy. scy ieńcy zostaną rozstrzelani. Przyićm od jii z&dosyć iego żądaniu, uźyie silnieyszych. Środków, dla dopięcia swego celu." Dnia T. m. b. nacierali buntownicy na warownię Dendermonde, wzmocnioną na wodzie batami kanonierekiemi. Wytrzymawszy długo tęgi ogień, musieli nareszcie ze znaczną stratą ustąpić. Z dnia 6. Października, N. Król raczył wydać następuiące postanowienie : "My Wilhelm, z Boźey łaski Król Niderlandzki i t. d. Zwaźaiąc, ii obecny stan prowincyy południowych państwa, w łych pomiędzy niemi, gdzie spokoyność i porządek publiczny ie6zce są utrzymane, wielkie sprawia trudności urzęduiącey w stolicy Haadze ogolney administracyi; gdy temu chcemy zapobiedz a zarazem dobrze myślącym mieszkańcom pomienionych pro u incyy podaćsposobność bezpośredniego wspierania usiłowań ich ku przywróceniu porządku i epokoynosci, gdzie takowa została za wichrzoną; zważając daley na podany Nam w d. I. m. b. adres wielu naycelnieyszych obywateli tychże prowincyy; postanowiliśmy i postanawiamy: II{ Art. i. N aszemu ukochanemu synowi Xiążęciu Oranii zostaie w N aszem imieniu poruczonym tymczasowy sty r rządu wszystkich tych części prowincyy południowych, gdzie konstytucyjna powaga rządu iest dotąd uznawaną. Art. 2. Mieszkać on ma w mieście Antwerpii. Art. 3. Ma usiłowania dobrze myślących mieszkańców, którzy chcą te części kraiu, gdzie porządek był naruszonym, przywrócić znowu pod powagę rządu prawnego, ile możności przez środki pojednawcze ułatwiać i wspierać. i Art. 4. Nasz Minister Stanu, Xiążę Ursel, Nasz Minister dla krainy Water, przemysłu narodowego i osad, i Nasz Minister spraw wewnętrznych, przydani są Naszemu ukochanemu synowi. Xiąźęciu uranii, aby mu, pod iego rozkazami, byli tymczasowo poiHOcnymi W administracyi« Art. 5. NasiRadzcy Stanu, Baron d'Anethan, J. van Toers, O. Sullivan de Grass, v. M. J. du Hois, I,. A. Reyphine, T. Dotrenge, O. le Clercy, maią Naszemu ukochanemu synowi, Xieciu Oranii, towarzyszyć do Antwerpii, aby stanowić radę we wszystkich tych przedmiotach, względem których Rada Stanu słuchaną być winna, lub w czernby mu się rady ich zaBiagnac podobało. Referendarze pierwszey i drugiey klassy w Radzie Stanu, C. Hunghe i H. Hrabia Baillet, tudzież U rzędnicy Stanu E. H. N. de Chenrtt, de Hantffe i E. Joos de ter Beert maią być przy tey radzie czynnymi. Kopie tego maią być przesłane Naszemu ukochanemu synowi, Xieciu Oranii, Xieciu Fryderykowi N iderlandzkiem u i t. d. lOaa w Haadze d. 4. Października 1830. podp. Wilhelm, Przez Króla, p o d p. J. G. d e M e y van S t r e e fk e r l r . W skutku podanych do Króla z wielu stron próśb o urządzenie ochotniczych kompanii obywatelskich, któreby także zewnątrz gmin i rnieysc, do których należą, służbę odbywać mogły, wydał N. Pan pod d. 4. IB. b: uchwałę z zj. artykułów złożoną, stanowiącą zmienioną organizacyą tak zwyczaynych iakotei nadzwyczaynych ochotniczych kompanii obywatelskich. Wyszła tu dziś następuiąca odezwa Króla: "My, Wilhelm z Bożey łaski, Król Niderlandzki i t. d. Wszystkim, którzy to czytać i t. d. pozdrowienie Nasze! Wierni przysiędze, wykonaney przez N as na prawie kardynalnem w zgodności z obowiązkami, iakich musieliśmy dopełnić we względzie Sprzymierzeńców Naszych, napróźno dotąd używaliśmy wszelkich środków ku przytłumienia zbroynego powstania w prowincyach południowych. Przez następujące po sobie z za. straszaiącą szybkością wypadki, pozbawieni sposobności zasłonienia wiernych mieszkańców tamże przeciw przemocy, czuiemy konieczność, zaiąć się teraz wyłącznie dobrem tych części państwa, których niezmienna wierność dla Naszego domu i dla instytucyy porządnego spółeczyńskiego stowarzyszenia zie. "Widzicie, iak nagle zamachy, przez które godny pożałowania tłum został w poruszenie wprawionym, niewypowiedziane sprowadziły nieszczęścia. Wasza rozwaga, wasze uczucie powinności, wasz światły umysł pod względem prawdy i spiawiedliwości, nadewszystko zaś wasza wiara w Boga, który iest mścicielem wszelkióy niesprawiedliwości, ochroniły was od porywaiącego potoku. Używanie wolności, która w połączonych N iderderlandach przez długi wieków szereg kwitnęła, siałoby się wówczas, może nazawsze niepodobnern, a wasza zguba nieuchronną,. "Mieszkańcy wiernych prowincyy! Obrona waszey oyczystey ziemi wymaga sił waszych w tey chwili. Stan państwa nakazuie iak nayśpiesztiiey powszechne w tym celu uzbroienie, nakazuie, żebyście tę samą, dzielność, którąście iuź dawntey okazali, i teraz znowu obiawili ku obronie tego wszystkiego, to wam iest drogiem i świętem. "Prawo kardynalne przepisuie nam na przypadek okoliczności, w iakich się obecnie zii3yduiemy, noszenie broni iako ieden z naypitrwsz.ych obowiązków wszystkich mieszkańców państwa. Przepis ten odpowiada wasz) m życzeniom. Diley tedy! Do b roni na usilną. Monanhy Waszigo prośbę! Do b r o n i za sprawę porządku i prawa! Do b r o n i z pokornem i błagaiącem wzniesieniem oczu do wszechmocnego Boga, który Niderlandy i dom Aurezyański iui tylokrotnie z nay większy eh niebezpieczeństw ocalił. "Wzywamy zwierzchników wszystkich mieyskich i gminnych zarządów, ażeby niebawnie chwyć.li się środków, przez ktoreby to dobrowolne uzbroienie w miarę rozmailych mieyscowości i w naydogodnieyszym sposobie do skutku przywitdzionem być mogło. U dzielone im będą iak nayprędzey potrzebne tym końcem przepisy. Względem użycia pierwszych środków, niepotrzeba żatloych rozporządzeń, gdy każdemu miłość oyczyzny powiada, co czynić należy. "N inieysze postanowienie ma być wszędzie, podług zwyczaiu ogłoszone i niebawie także w dzienuiku urzędowym umieszczune. Dan w Haadze, dnia 5, Października r. 1830., panowania Naszego siedmnastego. (podp.) Wilhelm, Przez Króla, (podp.) J. G. de Mey van Streeffcerk." Dzienniki tuteysze donoszą: "O d czasu zaięcia przez J. K. Mość Xiąźęcia Fryderyka głowney kwatery w Antwerpii, weszli tam grenadyerowie i strzelcy, to samo bataliony drugiey dywizyi. Pierwsza dywizya posunęła się daley i stoi w Boom." Z Antwerpii donoszą, iż wczora wyruszył ztamtąd pułk huzarów Nr. . do Jjierre. Dwie szalupy kenonierskie popłynęły z Antwerpii w górę Skuby, dla usadowienia się pod Boom. Słychać, iż okręt woienny bidzie posiany do portu Ostendy. Most na Nethe pod Waelhem iest mocno obsadzony, to samo miasto Mecluln. Wszyetkie stanowiska opatrzone są artylleryą polową; artylleryą konna stoi w odwodzie. Załoga Detideriiiondy wzmocniona iest sraa batalionami 5