GA Wielkiego NAN L J\ Xiestwa SKI EGO Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dektra i Spółki. - Redaktor: A. Raabski. M m. W Poniedziałek dnia 30. Maja 1831. Wiadoll1ości zagranIczne. Królestwo Polskie. Z Warszawy, dnia 25. Maja. Dziennik Powszechny Krajowy z dnia wczorajszego i dzisiejszego zawieta następujące wiadomości: Dnia 21. nad wieczorem, piechota nasza weszła wstępnym bojem do Tykocina i rozbiła bataliony grenadyerów gwardyi, chcące bronić długiej grobli, która się za lem miastem ciągnie przez błota Narwi. Attak nasz był tak gwałtowny, iź Rossyanie niezdołali zniszczyć za sobą mostu, i przednia straż nasza przeszła niezwłocznie za Narew. Miał tu sposobność odznaczyć się przybyły świeżo Pułkownik francuski Langerraan, który mając konia pod sobą ubitego, szedł pieszo na czele batalionu do attaku na bagnety. W tymże dniu między Ciechanowcem a Surażem, wojsko nasze napotykało oddziały Dybie<<», ciągnące spiesznie od Bugu, ażeby się gdzie za Białymstokiem połączyć z gwardyą. Kilkotysiączny oddział Roseyan pod dowództwem Generała Sacken, odcięty od gwardyy, cofa się augustowskie, ścigany przez Generała Si *. wskiego. - Z Podlaskiego Rossyanie zup«. ustępują; Generał U mińaki zajął wczoraj Siedlce; część jazdy ściga ich traktem na Międzyrzecz. - Zaczepne ruchy N aczelnego Wodza tak były zręcznie wy» Jconane, iż się o ciel) Feldmarszałek Dybica dopiero we 4 dni po ich rozpoczęciu dowiedział. T emi ruchami wojska w różne strony, kierował Wódz N aczelny z środkowego punktu, i miał dnia wczorajszego (33.) główną swoją kwaterę wŚniadowie. - Z Lubelskiego oddziały korpusu Generała Riidiger znowu się za Bug dnia 17. cofnęły; albo dla posunięcia się ku Brześciowi, lub też źe tyły jego są zagrożone. - Generała Dwernickiego już niema w Galicyi; Austryacy wiozą go do Presburga. Oficerowie jego korpusu mają być wszyscy zamknięci w Ołomuńcu. - Nadszedł-mówi Dziennik Powszechny 2 dn. 25. - raport Naczelnego Wodza, obejmujący szczegóły ruchów i utarczek od dnia 12. do 21. b. m., to jest do powrotu Dybkza za Bug. Z powodu długości tego r3porTH, zmuszeni jesteśmy odłożyć druk jego do jutrzejszego numeru. - Feldmarszałek Dybicz wróciwszy za Bug, udał się całemi siłami przeciw najbliżej siebie stojącemu korpusowi Generała Łubieńskiego, złożonemu z kilku tysięcy ludzi i otoczył go w nocy przemożnemi kolumnami. Kwatermistrz Rossyjski Generał N eidhard1. wezwał Generała Łubieńekieg' drogi te. Odpowiedziano mu: że przeciwnie, dla bagnetów polskich wszystkie drugi są otwarte. Generał Łudieński ka;-ał uderzać na najbliższe kolumny, rozproszył je, i przywroril przecięte fobie koiDtnubikac ye z wojskiem. W attaku f\m, znowu się zaszczytnie odznaczył 2Cty pułk piechoty. Szrz» goło w tej walki jeEtcr! nic-ol tjmiije raport Naczelnego Wodza. ->- (-.łowne korpusy wojsk są więc naprzeciwko siebie, i może jrrOJIH kilka dni minąć, nim przyjdzie do walki. - Obywatele W ęgier, powodowani ucz.ut iami ludzkości, dla lazaretów Warszawskicb ofiarowali 300 beczek wina, 150 beczek winnego octu, kilkaset sztuk płótna, znaczną ilość koszul, śliwek i t. p. i cło sarni opłacili, uzyskawszy na to pozwolenie swego rządu. Między posuniętymi na wyższe stopnie Znajduje się Kapitan Mateusz Hruchwicki z s?tabu 3ciej dywizyi piechoty, posunięty na Majora z przeznaczeniem-do pułku go piechoty liniowej. K H r y e r Warszawski dzisiejszy zawiera; Wczoraj już przybyły listy z Siedlec, które nieprzyjaciel opuścił. To miasto jest teraz obrazem spustoszenia; niema ani jednego domu, któryby niebyt uszkodzony'" Rossyanie już od dwóch tygodni zaczęli wywozić rozmaite zapasy, chorych i t. P , oraz ciężką artyleryą. Oddział z korpusu Generała U mińskiego zajął tę stolicę województwa Podlaskiego. Takie z Łukowa nieprzyjaciel wywiózł cały lazaret. Rossyanie cofają się w różne strony, - Niezawodną jeel wiadomość, że Generał Sacken cofa się wgłąb województwa Augustowskiego, i jest odcięty od korpusu gwardyi, Także i korpus Riidigera znowu zbliża się do Bugu. - Wczoraj popołudniu przybyły obywattl z pod Siedlec, zapewnia, że nasze przednie straże posunęły się pod Międzyrzec. Korpus Generała Chrzanowskiego, będący w okolicach Zamościa, po trudach niezmiernych, zostaje w dobrym stanie i pomnaża się nowymi ochotnikami, - Wczoraj Warszawa cieszyła się nowym widbkiem; wiadomo, że Rossyanie nie wszystkich Turków zabranych w niewolą w ostatniej wojnie, uwolnili, wielu z nich musiało przyjąć służbę w wojsku rossyjskijśm, "'.ch 7 nich niedawno zabrali nasi wojownicy; Rząd na6Z kazał im sprawić piękne ubiory lu. reckie, uszczęśliwieni i udarowani wolnością, wczoraj przechadzali się po naszej stolicy, i wkrótce odesłani będą do swej ojczyzny. .#. W przyszłą niedzielę świ- tnie będzie obchodzona ' i miesiąca naszej rewolucyi. - Bielany onegdaj i,nny jak dawniej w drugim dniu Zielonych Swiątek przedstawiały widok. Niemamy tera* w Warszawie zbytkowych ekwipaiów, bo majętni obywatele swoje konie oddali ojczy. znit, a młodzież walczy na polu eławy. Dimy nasze zajęte pielęgnowaniem ranionych rycerzy, szyciem bielizny dla wojowników, skubaniem szarpi, niemyślą o wytwornych strojach; ci, którzy znajdowali się onegdaj na Bielanach, napełniali tameczny kościół, przed ołtarzem wzniesionym przez. Władysława IV. na pamiątkę zwycięstw nad Moskwą, zasyłili modły do Wszechmocnego o ciągłe błogosławieństwo orężowi Polskiemu. Swobodnie otaczano grobowiec Staszica, Lud po 'rudach, w starożytnym g>ju używał spoczynku, słuchając ulubionej muzyki Jeszcze tulska niezginętjl. Powozów i dorożek przez rogatki Mar>monckie przejechało 400. Gwardya narodowa strzegła porząijku na całej drodze. - Donoszą z Kopenhagi, że Pułkownik Szilling, który pod dowództwem Generała Dwernickiego tak walecznie się odznaczył, jest rodowity Duńczyk, był Porucznikiem w Duńskiem wojsku przed 10 laty; Duńczycy są zadowoleni" , że ich ziomek tak się wsławił w sprawie niepodległości narodu Polskiego. n- Wczoraj przywieziono do Warszawy kilku oficerów roeeyjskich, zabranych w niewolą. Gwardye Pettrsburgskie wybrały się z pewnością na konsystencyą do Warszawy. Dowodzą tego fortepiany, ruź, bielidła i inne zbytkowe rzeczy, które pomiędzy mnóstwem bagażów na nich zdobyto. Kuryer Polski pisze; "Nowo mianowany Wic e - Prezydent Gierlicz , dla poznania się z obywatelami stolicy i powitania ich, dał onegdaj u Rozengartowej obiad na 100 osób. Przyznać trzeba, że początek urzędowania niebardzo szczęśliwy. W dzisiejszych czasach, niegodzi się wyprawiać bankietów: lepiej byłoby wydane pieniądze ofiarować na potrzeby kraju, na lej drodze Warszawscy obywatele lepiej poznają swoich urzędników." Brawo! niech żyje nowy Wice-Prezydent! Miał on za sobą w Radzie Municypalnej nim został przedstawiony do potwierdzenia Rządowi, cztery głosy, a przeciw sobie dziewiętnaście, i dla tego niedziw, że się utrzymał, Bodajto mieć wpływy! (Gaz. Pol.) Gwardya narodowa stolicy rna wysłać z grona swego do czynnej armii oddział ochotników, którzyby ją tam repre »owali Biteryg artyleryi gwardyi na' owej Warszawskiej, miała już godnycn reprezentantów swoich w PP. Tadeuszu Krępowieckim, Mi przy korpusie Dwernickiego pięknie się odznaczali. N iema wątpliwości, że oddział ten będzie liczny, i ze składający go obywatele żołnierze, przez przeciąg kilku miesięcy w służbie i obrotach wojennych wyćwiczeni, zarówno z rycerstwem naezem zbierać będą, wieńce na polu chwały. Pewien młodzieniaszek, skończywszy w r. zeszł. szkoły, uczęszczał na wydział lekarski do 29. Listopada. Później zaciągnął się do powabnej pod dyktaturą gwardyi honorowej, a gdy ta zwiniętą została, przeszedł jako towarzysz do tak zwanego pułku Złotej Chorągwi, Lecz gdy i (en niemógł się uorganizować, został podlekarzem. Pytamy się, jaka jego kwalifikacja? Oto przez półtora niespełna miesiąca, słyszał cokolwiek: co to jest medycyna. .Życzylibyśmy mu, ażeby porzucił lancer, a wziął za karabin: bo karabinem, mając siły potemu, będzie zabijał Moskali, a lancetem tylko rodaków zabijać może. «».P.) Niderlandy, Z B r u x e II i , dnia ig. Maja. Dziś znowu był Kongres pierwszy raz zebranym. Po doniesitniu o wyjściu niektórych członków Kongresu i sprawdzeniu nowych wyborów, przystąpiono do odnowienia biur. P. (ierlache obrany został Prezesem, a Panowie Raiken i Destouvelles Wice- Prezesami. Minister wojny Pan Hane de Steenhuyze doniósł na piśmie, iż wziął dymissyą i ze wydał pamiętnik usprawiedliwiający dotychczasowe jego postępowanie. Po oświadczeniu Prezesa, iź dwa exemplarze tego pamiętnika złożone są na b i urz e, wszedł Minister spraw zagranicznych .( Pan Leheau) na mównicę, dła zdania sprawy z swojego dotychczasowego urzędowania. Wspomniał naprzód, iź w końcu Marca otrzymał ministrostwo, i że w dniu 4. Kwietnia złożył swoje wyznanie polityczne. Zapewniał on, iż odtąd nieuczynił nic, coby temuż przeciwriem było, i że byłby wolał ustąpić z swego ur z ę d u, niźfli działać wbrew życzeniom większości. Nadmieniwszy potem, iź Konferencya Londyńska była od początku tylko pośredniczącą, i że rola dyplornacyi powinna być krótką, jakto już dnia 4. Kwietnia wyraził, wyliczał następnie xvszystkie środki, użyte do obrony Luxemburga. Mówił potem o naruszeniu przez Holendrów zawieszenia broni, o poselstwie Pana Aerschot do Londynu i mniemał, iź tenże, niezostawszy od gabinetu angielskiego prz *'ętym, musiał powrócić nic niesprawiwszy, . 'e podobnież agent rządu belgickiego w Frankforcie n, M«, Pan Michiels,niezostanie prędzej przyjętym od Sejmu niemie« ckiego, dopóki mocarstwa Belgii nieuznają. Po niektórych innych mniej ważnych uwagach, przeszedł mówca do układów z Xieciem Leo. p o l d e m i tak r z e c z p r o wad ź , ł : "U z n a li ś c i e s i ę , Panowie, monarchią konstytucyjną i potwierdziliście to v o t u m przez wybór Xcia N emours. Przez installacyą Regenta uznaliście, iź kraj niebył ostatecznie konstytuowanym. W usiłowaniach moich, aby wprzód wyrozumieć myśli Xiąźęcia Sachsen-Koburg, trzymałem się drogi, którą poprzednik mój P. van de Weyer postępował. U dawano się zawsze do niego w imieniu Ministra, nigdy w imieniu Regenta. Niebyło nigdy mowy o układaniu się z gabinetem angielskim. Tak należało postępować i zostawić zupełną wolność głosom Kongresu; postępując tym sposobem dawniej, niebyłoby się doznało zawodu przy wyborze Xi<;cia N emours, Xiąźę Leopold jest tak dobrze cudzo ziemcern, jak nim był Xiąźę N emours. T o, co powiadano o naradzie Ministrów dnia u g o Kwietnia, gdzie o zmianie Konstytucyi, co się tyczy przysięgi Naczelnika państwa pod wzglądem całości ziemi, miała być mowa, jest fałszem. Kommissarze nasi w Londynie nieukładali się z Konferencją; niezachwiani pod względem honoru narodowego, mniemali oni, iź, aby niebyć posądzanymi o chęć naruszenia spokojności Europy, kwestye względem territorium mogłyby przez i n d e m n i z a c ye być załatwionemi. Lecz i o tern miały tylko miejsce propozycye i poufne rozmowy, które w tajnym komitecie mogą być 'udzielone. Rzeczy rozwijają się coraz pomyślniej. Naród nietnoże przyjąć nazwiska" Francuzów", chce on pozostać Belgią. Lecz jakikolwiek może być wypadek, Ministeryum nieuczyni nic, coby z obowiązkami jego niezgodnem było," W końcu oświadczył jeszcze Minister, iź stanowczej odpowiedzi z Londynu dopiero w przyszłym tygodniu spodziewać się można. - Kongres uchwalił druk tego sprawozdania i postanowił, zebrać się pojutrze w główny komitet, w celu słuchania dalszych poufnych udzieleń Ministeryum. Pan H. Brouckere i Hrabia F. Merode ofiarowali się nadto, udzielić wszelkich wyjaśnień, tyczących się ich podroży do Londynu. Z Antwerpii, dnia 16. Maja. Holendrzy zrobili tej nocy wycieczkę i opanowali warownię S. Lauren1. Wypadek ten najżywsze sprawia wrażenie; dzisiejszego rana powiewała chorągiew holenderska na walach tej warowni, - Donoszą także, iź droga z Bruxefli do Antwerpii okryta jest powozkami z amunicyą wszelkipno rodzaju, przeznaczonemi do te-'" Z P a ryż a Kfól przyjmowany jest wszędzie najgłośuiejezemi okrzykami radości. Od St, Cloud »i do granic Departamentu Sekwany i Oasy, biegli mieszkańcy miejscy i wiejscy z trójkolorowemi chorągwiami i zielonemi gałązkami ku wielkiemu gościńcowi, aby witać przejeżdżającego Monarchę . Na granicy Departameniii Eur« przyjmował go, dowódzca taioecznego okręgu. Generał- Porucznik Teste, i towarzyszył mu aż do zamku Hizy. Zdrowie Króla, pomimo trudów podróży, niezustawia nic do życzenia. Rada Ministrów zebrana była dnia 17. Maja z południa u Pana Kazimierza Perier. M o n i t o r zawiera datowaną dn. 14. Maja, 3 przez Ministra marynarki kontrasygnowana, ustawę Królewską, podług której wystawione będą dwa nowe pułki do wyłącznej służby w osadach fanciukich. Nazywać się będą: Pierwszy i drugi pułk marynarki. Podczas rewii dnia 15. Maja, Król J mć własną ręką przypiął krzyż legii honorowej trzema członkom gwardyi narodowej, ranionym kamieniami podczas ostatnich zaburzeń na placu Vendome. Następcą Generała Schneider w dowodzeniu wojskiem francuzkiem . zajrnującem Moreę, mianowany jest Pan Gueheneuc, W Marsylii żyje teraz dosyć znaczna liczba wychodźców włoskich, po większej części osoby z oświeceńezych i wyższych klass towarzystwa. Zdają się oni być na los swój gpakojnymi; jedyna ich nadzieja polega na nowym Królu Sardyńskim. Listy z Algieru donoszą: Ukształcone i dowodzone przez Issufa kompanie Mameluków, będą odtąd wspólnie z wojskiem francuzkiem odbywały służbę, i będą tworzyć bataliony kolonialne. Dej niepoznałby Algieru, gdyby powrócił teraz nazad. Wszystko jest zmienione - przystań, która przedtem dziki i ponury przedstawiała widok, jest teraz ożywioną i wesołą, okręty woj enne, statki kupieckie, pstra rozmaitość różnych bander, krążenie ludzi, różność strojów bardzo miłym oku ten obraz czynią. Malta znajduje tu swe grona, Hiszpania swe andaluzianki, Marsylia swe wino i likwory. Algier zaludnij się europejskiemi pięknościami, które codziennie przybywają, ukazują się one zwykle najprzód na wałach po za bramami miasta; bowiem wewnątrz murów nigdzie niema i drzewka, któreby ocieniało przechodnia przed niszczącym skwarem afrykańskiego słoń* ca, Prawie £''''_1. * : ™S oiękny,deszcz pada zwykle ledwie dwa lub trzy dni. Podług obliczeń znajduje się tu jeszcze do czternastu tysięcy wojska: piechoty, jazdy, artyleryi, inźynieryi i Mameluków razem. Podług pewnego statystycznego wyrachowania, płace wszystkich publicznych urzędników francuskich wynoszą 159,915,000 Franków. Niedawno ukazał się na Hulewardzie Ślepy, którego pies pro wad/ił. Złodziej, któremu się zgrabny jego pies podobał, chciał mu go uciąć. W tej chwili ślepy przewidział - i tęgo kijem wyprał złodzieja; potem przybrawszy znowu czetn prędzej rolę ślepego, żebra! dalej. Używają tu teraz, z dobrym skutkiem, sikawek do rozpędzenia zgiełków pospólstwa. Hiszpania. Z Madrytu, dnia 5. Maja. Warowne miasta mają być głownie tylko Kroi. ochotnikom i rnilicyom prowincyalnym - prowierzone ; a to dla tego, żeby mieć armią w pogotowiu do użycia, jeżeliby ją przyszło ściągnąć dla dania pomocy Don Miguelowi; prędzej to pochodzi z nieufania wojsku regularnemu. Dziwiono się, iż Pan Harcourt nieoświecił swojego hotelu w dzień Sgo Filipa, Mniemają, iż niechciane dać powodu do bezprawiów ludowi, bardzo przeciw Jegacyi francuzkiej rozjątrzonemu. Aresztowania należą tu do porządku dziennego, i dla tego też już nikogo nieuderzają. Królowa założyła Conservatorium dramatyczne, Portugalia. '" Z L i z b o n y, dnia 30. Kwietnia, Stanęła lu na kotwicy flota angielska, złożona z okrętu Windsor- Castle o gó działach, 4 korwet i kilku pomniejszych statków. Wkrótce zawitają także francuzkie i amerykańskie okręty wojenne. Bogu wiadomo, jak Don Miguel z tego kłopotu wybrnie. Anglia żąda 5 mil. Fr., Ameryka 500,000 Doi.; ile Francya żąda, niewiadomo. Jakkolwiek bąć, skarb niejeet w stanie, dwóch pierwszych zaspo« koić. Tutejsi kupcy angielscy oczekują zatem z pewnością wybuchnienia kroków nieprzyjacielskich między Anglią i Portugalią. A n g l i a. Z Londynu, dnia ig. Maja. Lord Ponsonby przybywszy wczoraj, miał niezwłocznie rozmowę z Hr. Grey i z Lordem Palmerston, który później miał także rozmowę z pełnomocnikami czterech wielkich mocarstw, Z pomiędzy 513 członków, lórych Anglia ma do wybrania, obrano już 497, i wpra zostaje jeszcze do obrania 16 członków, z których rachują, 10 z a, 6 p r z e c i w, tak iź wybory angielskie, nieracbując szkockich i irlandzkich, zapewniają większość 107 kresek Da korzyść bilu. Most wiszący koło Bringthon, urwał się d. 13. Kwietni-" na jednym końcu, właśnie gdy kompania żołnierzy przezeń przechodziła. Prawie 40 ludzi zostało uszkodzonymi, lubo żaden iiieutonął, gdyż rzeka jak na szczęście bardzo płytka była. Niejaki Robert Hicks nader ważne zrobił odkrycie, które naszemu sposobowi pędzenia wódki może zadać cios ostateczny. To jest, odkrył sposób dobywania alkoholu z kwaśnego ciasta. Wynalazca umyślnie tym końcem urządził sobie bardzo sztuczny piec. Alkohol tyra sposobem dobyty, według świadectwa tych, którzy go kosztowali, ma być bardzo mocnym, czystym i przyjemnym. G r e c y a. Powszechna Gazeta donosi pod Trie, Stem, dnia 10. Maja: "Z Korfu nadchodzą nader smutne wiadomości o położeniu Grecyi. Niepewność, w jakiej pośredniczące mocarstwa zostawiły ten nieszczęśliwy kraj co do jego przyszłych stosunków względem państw europejskich, niedawszy mu rządzcy, lecz tylko rząd tymczasowy, sprawiła powszechną niechęć, któraby łatwo sprowadzić mogła zupełną anarchią i zrobić Greków nieszczęśliwszymi, aniżeli dawniej byli. Juź są całe okręgi w zaburzeniu, a niektóre wyspy, jak Hydra i Ipsar a, wzniosły trójkolorową chorągiew. Chcą one dać przezto poznać" iżby im najprzyjemniej było, powierzyć się opiece narodu francuzkiego , iź panowanie któregokolwiek mocarstwa europejskiego przenoszą nad obecny stan niemocy i bezpieczołowitości, i źe się całkiem oderwą od Grecyi, jeżeli mocarstwa w to niewejrzą i nieustalą rządu utworzonego przez siebie państwa nadaniem mu Monarchy. T u 2 C Y a. Z K o n s t a n t y n o p o l a, <1. 25. K wi e tni a . Porta jest teraz prawie wyłącznie zajęta środkami i rozporządzeniami, aby zwalczyć będącego w otwartym rokoszu przeciw Sułtanowi, Baszę Skodryjskiego, Mustafa Baszę, tudzież Karafeizi - Zade, Ali Beja, który równocześnie powstawszy przeciw rządowi, połączył się z skłonnymi oddawna do buntów naczelnikami bosnijskimi. Wszystkie porty, i wybrzeża baszostwa skodryjskiego i należących do niego obwodów all-ńskich ogłosiła Porta w stanie blokady, i w y, JIu wykonania tego środka posłała juź dnia 30. m. b. na morze adryatyckiemałą eskadrę złożoną z jednej fregaty i pięciu korwet. N a lądzie zgromadza się zewsząd w Adryanopolu wojsko wszelkiej broni, które wkrótce 30,000 ludzi z 60 do l{O dział, wynosić będzie. - Potrzebując Sułtan doświadczonych Generałów, któryrnby mógł tale ważną powierzyć wyprawę, przywołaj z wygnania, z Rodosto, dwócli niegdyś W. Wezyrów, SelimMeiimeda i Izzet- Mehmed-Baszę, który się wsławił dzielną Warny obroną; pierwszy otrzymał juź dowództwo warmii. Hussein-Basza Adryanopolitański, równie jak Baszowie dwutulni, Ahmed- i Mehmed-Basza mieć także będą udział w rej wyprawie, którą Porta nie» «miernie przyspiesza. - Buntowniczy Basza bagdacki, DaudBasza, przelękniony, jak się zdaje, środkami na jego pokonanie przedsięwziętemi, chce się ocalić powrotem do posłuszeństwa. Niemasz jednak jeszcze pewnych wiadomości, czy 6ię ten buntownik istotnie już poddał. - Wielka flota otlomańska, złożona z 3 okrętów liniowych, 8 fregat i 10 do 12 korwet, stoi jeszcze naprzeciwko arsenału, i pomimo zapału okazywanego w jej uzbrajaniu, ledwie będzie za 4 tygodnie w pogotowiu do rozwinirnia żagli. Została ona niedawno wzmocniona trzema korwetami, zbudowanemu na warsztatach morza czarnego, - Dnia i6go m. b. Pan ButenieiT, Poseł rossyjski, miał wstępne posłuchanie u Sułtana w domu wiejskim Tszirighan, bez zwykłej przy posłuchaniach obcych Posłów pompy. Panu Butenie!? towarzyszył tylko pierwszy Sekretarz legacyi i pierwszy tłomacz. Otrzymał on w darze tabakierę sadzoną brylantami i pięknego wierzchowca z haftowanym czaprakiem. Panowie Wołkoff i Francbini obdarzeni zostali tabakierami mniejszej wartości. Stolica i okolice znajduje się w jak najlepszym stanie zdrowia; lecz podług wiadomości z Syryi, wybuchła zaraza morowa w niektórych miejscach tamecznego wybrzeża; miała się także pokazać w rożnych miejscach wybrzeża mniejszej Azyi, naprzeciwko Rhodos. Rozmaite wiadomości. Z P o z n a n i a , - Po długich, * prawdziwie stoiczną stałością znoszonych bolesnych cierpieniach, umarł d. 27. ro. b. o godzinie 5. nad wieczorem, w dobrach swoich Rąbczyn, w powiecie Wągrowieckirn, JW. J o z e f Z e rb oni di S p o s e t t i, J. K. Mci rzeczy wisty Tajny Radzca, były Prezes Naczelny W. Xi<;? etwa '" " h orde łowania, poświęcone dla dobra tej prowincyi, a mianowicie dobroczynny ze wszech miar instytut towarzystwa kredytowego, równie jak instytut pobożnych Sióstr miłosierdzia, wdzięczną mu pomiędzy jej mieszkańcami zapewniają pamięć. Dnia 30. m. b. umarł w Berlinie, w 72. roku życia swojego, Król. Tajny Badzca sprawiedliwości, Dr. Schmalz, Professor tamecznego uniwersytetu, znany jako autor wielu dzieł. Król Bawarski rozkazał bić nowe talary, na kt ó ry c h j e d n ej s t r o n i e j e s t p o p i e rs i e j e g o , n a drugiej Bawarya spoglądająca na psa u nóg jej leżącego, i napis: " W i e rno ś ć Bawarczyków. " We Lwowie ogłoszono prenumeratę na nowe dzieło pod tytułem: D y k c y o n a r z u c z on y c h P o l ak ów, porządkiem alfabetycznym spisany, w 3. tomach in g. maj., zawierający krótkie opisy życia sławniejszycb, amianowi - cie klassycznych autorów polskich: ryrnotwor ców, krasomówców, filozofów, matematyków, astronomów, fizyków, lekarzów, teologów, prawoznawców, polityków, statystów, dziejopisów, filologów i wielu innych, którzy od zaprowadzenia chiześciaństwa i światła nauk w Polsce, do teraźniejszych czasów słynęli; z dokładnem wyszczególnieniem ich pism, tak drukowanych, jak w rękopismach pozostałych, oraz krytycznym rozbiorem niektórych dzieł ważniejszych. - Prenumerata jednego tomu wynosi Zitp. 6. W Hiszpanii był, a może i jest dotychczas zwyczaj, iż przy końcu objadu obnoszą słomę do wykłuwania zębów. Pewien Francuz, nieświadomy tego zwyczaju, wchodzi w dom znaczny i pyta lokaja, czyli może służyć panu? - "Jest przy stole, odpowie tenże; ale wkrótce g o t ó w b ę d z i e, b o już d an o s ł o m ę ." - »D o - piero słomę? Kiedy tak, więc mogę jeszcze zrobić interes, nim zje owies." W sławnej mennicy w Londynie wszelki ruch tworzą machmy parowe, a ogólna siła, wydana przez nie, równa się sile 54 koni. Prasy czynią 60 uderzeń na minutę, tak iż ośmiu monieeiarzy, mając do usługi ośrn małych chłopcząt, mogą w godzinie, 28.800 a we 24 godzinach (robiąc bez ustanku) 691,200 sztuk monety wydać. Weźmy naprzykład: iż to są guinei, więc mennica ta wydaje w dniu jednym do 8 milionów Reńskich. Teatra prywatne są zakazane w Ameryce północnej, W ' .». '" - L w o w , e Wie dni u, Rydze i t. d. jako fortePianista i śpiewak koncertowy angaźowanyml ;plzev'Oihń(Zyitamźe załO£Orly7nprzez siebie instytutom śpiewania i wielu orkiestrom jak o dyrektor, w przejeździe teraz swoim do Berlina, zaszczycony zapytaniami niektórych szanownych osób, oświadcza gotowość zamien ie ni a swojego dotychczasowego miejsca pobytu na Poznań, w zamiarze udzielania w tern mieście gruntownej i łatwej do [pojęcia nauki śpiewania, grania na fortepianie i teoryi muzylci> bądź w niemieckim, lub francuzkim (,a nawet w polskim) języku, w swojem lub uczr1 iów pomieszkaniu, a to kilku pospołu lub każdemu zosobna. Oczekując szanownych poleceń, uprasza o zgłaszanie się z niemi w godzinach przedpołudniowych od gmej do iotej w pomieszkaniu jego, w starym rynku N o. 80. na pierwszem pf"'rze. C. Nicolai. Ceny zboża w Berlinie. Dnia 24. Maja 1831, L a d e m: T al. L. f o " . T al. 1 « ,fen. Pszenica "'vto j e c z m i e ń wielki Jęczmień mały owies - . Groch W O d a : Tal. pszenica (biała) 3 Zyto 1 Jęczmień wielki 1 Jęczmień mały Owies I Groch 1 Kopa słomy 8 Cetnar siana 1 Igr10 26 6 1 3 5 22 20 rofen. Tal. egr. fen. 1 3 5 3 1 13 9 3 -. 9 1 2 6 I 2 6 6 1 40 6 25 . - 27 o