OSADY 1?ODMIEJSKIE W -POBLIU POZNANIA 81dajny m gruncie: mogla dostarczyć pożądanej ilOHCi matel'jalu. Lecz nie tylko pod tym względem korzy:;tal czlowiek z okolicznej przy rody. Woda pobl:skiej rzeczki Glównej poslużyła mu jako sila pdząca liczne kola młyilskie. MJyny te spowollowaly powik"zenie debrobytu: ponieważ mąk, wyrahiana tamże, wysylano drogą wodną przez Warte: i Odre: do Bzczecina, a stamtąd nawet do Szwecji. Bliskoć dworca oraz wolne przestrzenie wkolo Głównej skkniJy jeszcz-e innych prze(h;ibiorców <10 zakladania fabryk, co znowu pociąga za sobą rozwój przestrzenny m;ady, 'ponieważ po wstaj(' potrz,e'm budowy nowych domÓw <11a robotników. W tt'll sposob utworzyla :,if: eała ulica Fabryczna. gdzie dawniej tylko hyła jcclna o),crża. (Jwc (lomy whotnicze mUt.ą ponllc:;cu' znaczną ilo{' rouzin. Z t-t'go powodu ą wy::,okie i rozle;'l,e, tak że robią wrażenie kO<:3zar. We wschodn ej cz«i;ci wsi wrbudowano dla urll,:uników f..thryki Uf' gieIskicgo ca,ą. kolonję domow \v styll:l budynków l'obotllj.cz'eh fabryki Kruppa \v Lsscn. Uprócz tych domów widzimy w LHówuej jc:;zcze wu,:kszą iłość w;::;okich uumó\\ prywatnych, wybuduwanych wzdłuż ulicy G łównej. W:;t.ystkie kaluieuke WZllO:;Zą 8ię podtup: sy:stcmatyet.ncgo vlanu. Wieś cała tobi z tego PUW(}UU wraż.enie m:asteczka. Ja"il\:rawy kontm:;t z temi buuynkami :;tylu miBji>ki'ego :3tal1owią zagrody go:;podar:;kic, ktÓre są już bardzu nit,. liczne, Starodawnych chat pud strzechą nie wida!; tu już zupełnie. {Jonit'waż micj",coWf' cegielnie uLlogatlniały budowę murowanyd\ i1omów. l'uwstanie fahryk pozostaj(: w f;Cl:3lym związku z wanmkami t()poraf cznYllli okoLcy. Ubrito,.;ć gliny naklunila ({o założenia cegielni. Pierw::;zą cegicluię założyLi IJracia Jareccy w roku lt;t;O. Dzif; fahrykl ta już n:e i:;tnieje. W nowszych czasach wybudowano f'cg-it'lnit: Hartwig-Wci(h'lI1ann. która pracuJe' najnowszemi rna!31yuarui. a mic.is('u fabryki lJl':H'i ,.'an'ckieh \VZlln"i sit; (hi;' wy! w(Jl'lIia ehcll1iczna Kaz. ('hmid(.wskicgo Tu",. akc.. ktÓra za, trudnia ok()io ;mo ludzi. POI] wplY\H'1ll mia:;ta i dobrej komunikacji I'o\\staly :-3 faJJ\'yki papy i :;llloly. z kr{)rych każda ma zazwyczaj f)- i:O l'o,ltotnikÓw. l>zit:ki zalożf'niu przPcbif:biol'stwa :;tudniar'i!,jego po\Vstab Celltr:la "k('II' Franciijzka Lawl't'lIea. 1<'ahryJ...a ta pc,trt.ebu je ,,,i elką ilo:;ć, wody. W ydobywa si\: ją ::iztucznic z zi-t,nn. Za pomocą pumpy hydrauliczllej pt;:tlzi si wod aż do trzt' c:ego pif:tr,t. Wydajno:ić studni jest nadz,wytza.ina. wyno;;i bowiem lUt gotlzin 1 G 000 l. 0'l'fÓez tPgo przeds.it,:lriof::it\'.;O studniar Co. KRANIK.\. \nARTA P07.N'\NIA 32"kil; \\''11ł1'l1owal(J \\ (;UI\\"1It'j .if'z{,z(, 2 pompy, kto!,f' w tym : j wymagają <1ogotllwgo )tołąe,z(',nia z mia;.;tf'nl. floglądająr na, map,> :;po::;trzcgamy. 'l,1' z Pl1ZlI:lnia 1}l'ow\(lz:l! 2 uli('(' do OI"w.Jlf'j. Ohil:' wychodzą Zł' 8l'{Hlk i i roz,wi'dlają Hię tuż pod mi:u;tpm. .kdna hiegnip przf'z Z:l \\ acl'. (1T1la wzdłuż tOJ'l\ kolej,owego do Torunia. kt"ry po lIif'jakilllH rzasif' przekra.rz:I. auy złączyć I'if! lIiedaleko mównej z Jlif'l'w"zą odnog'ą. Przez wie;; obie drogi Jlozostaj! złąrzOJH'. kez prz km"lrl\. o:<:uly ZlIUWUŻ sjp roz,rhod7.ą. otYl'hl':r.a:' (':iad:t nil' p,,:-iada jeszl'zl' tramwaju. 1(,I'z możn,1 clu:ii' \\ yg-odnip Oil:g:lląt przy>'tamek. zilajdlljąl'Y Sil' na 8r(Hke. btuiej'l' projekt \\'l'ielenia w,;i ,(lo ohrębu miasta. a wtenl'za,:-; prawdopodobnie :r.aloży się i kolej dktrYt'Złłą. N aj-ważuiej:izym :;;rodkiem kOlUlluikal'Y jnym je:it kolej Żda7n:l. \\' Ułównej SdlCHlzą się :{ wa1.ue tory l'l'Ow::H.l:r.ą('I' do :-'tr,załlwwa-\Var:izawy, do Torunia i .10 'VągT()wl'a-Gd,u'l:ika, \'0 r{""lIllj:t I ' Zawady z nł6wną, 1lloi('m' zauważyt. ogro\llu' kontr t) 1 m 1910 3:28t! 1\)21 60()5 .Jak z rozwoju w"zY8tkich wymiel1iollyeh o"a([ widzimy, O',,l(l;\ \ioLlmi('js,k:t jeJoit Heif;le zależna od miw-:;ta i n:l odwrót miasllI 11 11 - trzei..HIjf' osally, WicH tiama dla siebif' istnieć \lii' możL Bl'lk j:'j rynku. IW ktlll'YJlJ lIloi!' sprzl'da wal; "woe ziemiopłod), :1 w la miau kU}lit. produkty IH'Z€llIysło'w€ niezhl:t1np w gOt:Jloda;-;:.t\', h:. l'ienv8zl' ł:ll',zniki pomięd:r.y mi:u-itcm a wsią są Więl' ('harakll.rll !I:1Ildlowcgo. Ludnuśl, :r.I1lU8Z011:l mlawa{' sil: do miasta. I. lli(g-il'łIl I'l.asu Ilabi(ra wła::>.ciwoHej ll1iejskieh, l'U sil: m\wet z