GAZETA
Wielkiego f
Xiestwa p O Z N A N S K I E G O.
I - i -,
Nakładem Drukarni Nadwornej! W. Dekera i SpóikU - Redaktor: Ng Wannowstii'"nr 22. '4r W Czwartek dnia $6* Stycznia 1832;
Wiadolllości zagraniczne»
Króles-two Polskie.. Z War s z a w y, dnia 194 S tycznia * Obrzęd relig jny (weilług rytu greckiego) święcenia Jordanu czyli pamiątki chrztu Zbawi. cielą, wczoraj w tutejszej stolicy uroczyście byt obchodzony. Wszystkie pułki piechoty, jazdy tudzież artylerya, składająca garnizon Warszawy" w największej paradzie towarzyszyły tern u Obrzędowi, Po naboi« ńctwie w kaplicy zamkowej wobec JO' Feldmarszałka Xięaa>Warszawskiego, ludziii bardzo znacznej liczby znakomitych osób wofskowych i cywilny«.h« processya udała się na Wisłę, gdzie poświęcenie wody zostało odbytem a* w tymże czasie ciągle strzelano z-armat będącyeh na tarasie zamkowym i na bateryach Pragi. Poczerń całe woj sko w paradzie przeciągało przed J O. Xieciem Ftldmarszalkif m. Przytaczamy uwagę, że J O ; Xżę Feldmarszałek w przeciągu kilku lat w bar<<łzo odległych mitjscach, jako Wódz zwycięskiego wojska i Raądzca ztiobytych krajów, ten starożytny religijny odbywał obrzęd; i tak w r. i827. nad rzeką Arax, w r. 1828. w iłębi Pereyi w Tauris, w r. 1830, nad Eufratem, gdzie po upłynieniu o wieków z niewymowną radością i tryumfem» chrześcian w obee wojsk rossyjskich tudzież mnóstwa Ormian, Greków, ». nawet Muzułmanów święta pamiątka chrześciańsk-a wznowioną, została. Wczoraj jak zwykle corocznie processya z kościoła XX. Bazylianów praez- ulicę Miodowa''', Długą i Mostowa odbyła się nad Wisłę, gdzie odprawiono stosowne nabożeństwa, a JX. Chrzanowski, zakonuŚgo Dominika, do mnogiego ludu miał kazanie. Gechy z eweroi chorągwiami towarzyszyły tej processyi. Po skończonem nabożeństwie było u J O, Xiecia Feldmarszałka śniadanie» na» kiórćrn się znajdowało wiele osób znakomitszych płci obojej. Z d n i a 32. Si y c 2 n i III» Okazuje się uraz, że zaraza wyniszczająca tak bardzo wszelkie bydło domowe jak od wielu lat niebywało, rozciąga się i na inne zwierzęta; w wielu miejscach bowiem na polach i w lasach znajdują wieśniacy zdechłe wilki, rające, lisy i t. p.; takie i psy »aczynają zdychać.. Mylnie przed niejakim czasem doniosły zagraniczne gazety, że Julian Niemcewicz .na}duje się w Anglii; jest bowiem niezawodna wiadomość, iż mieszka w Genewie». Wisła, ktdra tego roku tak niestałą się okazuj e, przedstawia i to szczególne zjawisko, ii stanęła tylko po most Toruński;. d?lej zaś, aż do Gdańska jest wolna od lodu, który tylkc gdzie niegdzie przy brzegach otok Przed trz*e»  dziądza do Gdańska. R o s s y a, Z Petersburga, dnia 4. Stycznia.
Inspektor fabryk prochu Generał-Porucznik Schulmann 1. wyjechał 30. z. m. do Kazanu.
Dla ułatwienia kommuiiikacyi między Petersburgiem i Kronsztadem między dwoma temi miastami ma być urządzony dyliżans. Gdy podług praw istnących w Wielkiem Xiestwie Finlandzkiem przystęp do niego żydom jest zabroniony, Gubernatorowie cywilni tych gubernii Rossyjskich, w których Izraelitom zamieszkiwać wolno, otrzymali rozkaz, aby tymże niewydawali paszportów do Pinlandyi. W skutek prośby poddanego sardyńskiego a fabrykanta tutejszego Pana Tribodino , aby mu dozwolono utworzyć na akcye towarzystwo do zwijania, Kręcenia i farbowania jedwabiu; N ajjaśniejszy Cesarz JMć zezwalając na to, polecił aby na uprawę roślin farbierskich i założenie wszystkiego tego, co jest potrzebne do uprawy jedwabiu i potrzebnych gmachów fabrycznych, w guberniach południowych podług wyboru Ministra Skarbu, wyznaczono 500 dziesiatyn gruntu, i te wspomnionemu przedsiębiercy oddano na dziedziczną własność, z warunkiem, H te, jeżeli w lat bciu niebędą użyte do przeznaczonego celu, znowu koronie zwrócone bę(JJl. Wydział rękodzielnictwa i wewnętrznego handlu ma nabyć od-wspomniorugo towarzystwa za 10,000 rubli akcyi. W'listach z Rygi donoszą, żeDźwina zupełnie się teraz lodem pokryła i że w porcie tamtejszym żegluga ustała 22. Grudnia. Z Rygi» dnia 5. Stycznia.
Wczoraj ,w południe o godzinie l. przybyła Jej Cesarzowiczowska Mość Wielka Siężna Helena, z Wielkiemi Xięźnemi Elżbietą i Katarzyną do tutejszego miasta, raczyła wysieść w zamku, a n godzinie 5. udała się w dalszą podróż do Petersburga. T u 2 C Y a.
Gazeta Szląska donosi z Wiednia 4go Stycznia: Podług wiadomości ze Stambułu datowanyach 18. Grudnia wojsko egipskie przyj przedsięwziętym szturmie na Saint Jean d'Acre zostało odparte ze znaczną stralą. S z Waj c a 2 y a.
Z L u c e m, dnia 3. Stycznia.
Dwa ostatnie posiedzenia, odbyte w dniach 16 i 27. z. m. były poświęcone stanowczym naradom względem spraw Kantonu Bazylei. Dt-putacya Kantonu tego domagała się ciągle bezwarunkowego utrzymania gwarancyi udzielonej ustawie Bazylejekiej i żądała,aby przedewszystkiem glosowano w tym wzgle dzie. (idy jednakie wiąkszość nieoświadczył się za tern, uchwalono wezwać wszystkie Kan tony, aby w tym względzie posłannikom ewc im na najbliższy sejm udzielili nowe ineirukeye tymczasowie zaś kanton Bazylei, aż do końca Lu tego r b. pozosianie zajęiy przez wojska, je żeli do czasu tego Sejm niezgromadzi się na nowo, Dyrektoryum zda Kantonom rappor względem przedłużenia tego zajęcia. Nako nieć Sejm uznał za stosowną nietylko się odro czyć ale nawet i rozwiązać. Z Neufchatel, z dnia 4. Stycznia.
Dnia l. odbyło się we wszystkich kościołach Xiestwa uroczyste Nabożeństwo i modły dzięk czynne, za oswobodzenie kraju. W sio lic y tutejszej Rada mitjska ilwojskowi udali się po<! przewodnictwem duchowieństwa miejscowego do Kommissarza Królewskiego z powinszow? nieni Nuwego Roku. Dnia 2, przybyły wtyn samym celu deputacye obywatelskie z Valen gin, Boudry i Landeron. N i d e r l a n d y.
Z H a g i, dnia 14. Stycznia.
Odpowiedź konferencyi londyńskiej do peł nomocników naszych nadeszła tu d. 10.; po czytują tu one, tylko za osobiste usprawiedli wie nie się członków konferencyi. W nocy na dzień 8. rozbił się okręt rosey, ski "Markiz Pauluzzi", zamówiony z ładun kiem jęczmienia z Liba wy do Schiedara. Osi dę uratowaną nie bez wielkiej pracy limie szczono w kwaran U nie. Z B r e d y, dnia 12. Stycznia.
Z nad granicy Flandryi donoszą narn, i wojska belgijskie, w okolicach tameczny c koneystiijące, znowu się do granic naszyci zbliżają. Około grobli głównej (KapitalDamm) zgromadzono oddział 9fttny. Zrr sztą zbiegostwo między nimi nieustaje, a je szcze iv tygodniu przeszłym 8 dezerterów nas schronienia szukało; słychać nawet, ż cały batalion nad granicą ustawiony, posiane wił był, opuściwszy chorągwie własne, przejśd.;' na n»s?ą stronę, że jednak rząd belgijski za wczasu uwiadomiony o przedsięwzięciu je go, oddział ten podejrzany od granic odda lił, W FJ andrach, nazwanych Staatsflanderi wszystko jest spokojnie; zajmują się lam obe cnie obwarowaniem cytadeli de Ruiter , ni« daleko od Ramenkens. - W Vliessinge'. głoszono, że 3 brygi i 4 fregaty mają być nit bawnie do służby czynnej zaciągnięte. Z T o n g e r n, dnia 10. Stycznia.
Od kiJ':u dni przedstawia miasto nasze doi ożywiony widok wojenny. Szczupła załóg? W ustawicznern jest poruszeniu. - Onegd»;  mont utworzonego. - Wczoraj niespodzianie wszyscy żołnierze usłyszawszy generałroarech i stanąwszy pod bronią, wysili rozroaitemi bramami. Stałe się to w południe. Największa ciekawość dręczyła pozostałych, coby to znaczyć miało; wieczorem przyprowadzili wyszli żołnierze 4 ogromne wozy, 2 których do każdego po 6 koni było zaprzężonych; przeznaczono te bryki z żywnością do Mastrychtu. Zdobywców witano okrzykami: "Vivent les Beiges!" Z Bruxelli, dnia 13, Stycznia.
Dziaiaj czekają tu Króla napowrót z Gandawy. Fan Meulenaere nieudał się do Gandawy, jak (o dawniej mylnie donoszono, lecz został w Bruxelli. Ministeryum podobno ma zamiar wkrótce przełożyć Izbom projekt do prawa dotyczącego się kreacyi nowego orderu, pod nazwiskiem: "Order Leopolda." Stosownie do postanowienia z dn. 9, Stycznia zanądy spraw bezpieczeństwa publicznego dotyczące się odłączono od Ministeryum spraw wewnętrznych i wcielono do Ministeryum sprawiedliwości. Krążą tu-juź bilety, zapraszające do posiedzenia naukowego S1. Symonistów. N owa gazeta,' pod tytułem M e m o r i a l B e i g e , zamieściła w dodatku doniesienie, źe Król w Gandawie otrzymał od Pana Vandeweyer sztafetą wiadomość z Londynu, źe konfereneya termin ratyiikacyi aż na dzień 30. m. b. odłożywszy, oświadczyła, i£ aż do czasu naznaczonego wszystkie mocarstwa traktat »ratyfikują, choćby nawet Holandya do niego przystąpić niechciała. F 2 a n c y a.
Z P a ryż a, dnia 12. Stycznia.
Kossya jest obecnie tern państwem, co stanowcze w Europie daje wyroki. Hiszpania zupełnie ulega gabinetowi Petersburskiemu i najściślej z nim się połączyła. Wczoraj przybył tu goniec z Petersburga do poselstwa hiszpańskiego, którego natychmiast wyprawiono dalej do Bayonne. Powiadają, źe depesze jego nader są ważne. - Poselstwo hiszpańskie niebawnie po odejściu gońca tego innego wysłało do Petersburga. (Gaz. Vossa.) Rozumiano dawniej, źe medale z biblioteki Królewskiej skradzione były w Londynie. Polegał ten domysł na tern, źe osławionego złodzieja Bonnet- Rouge nazwanego, którego Kommissarz policyi natychmiast oznaczył jako jedynego, któryby tak zręczną kradzież popełnić mógł, wkrótce potem widziano w Londynie. Pokazało się wszelako później, źe oszust
ten znajomy, którego prawdziwe imię jest Toupriant, już dawniej w Londynie przebywał. Policya siraciła t« raz w tym przedmiocie wszystkie ślady. Sądzą, źe nowożytne medale, w wartości 200,000 fr., przelano; zaś starożytne, kiórych wartość pieniężna niewynosi nad 100,000 fr., lecz wartość kunsztu przeszło milion, zachowano gdziekolwiek, by je potem sprzedać amatorom mniej sumiennym. Za pomocą linii telegraficznej, którą teraz między Avignon i Montpellier zakładają, później wiadomości z Paryża do Montpellier wach godzinach dojść będą mogły. Konstytucyonista pisze co następuje: " O d kilku dni wykonywa armia północna francuzka poruszenia skoncentrowania ku Valenciennes i innym miejscom nadgranicznym. Goniec z Paryża do Bruxelli jadący, przez mnóstwo wojsk na pochodzie będących i artyleryi, wzdłuż linii której podróż swoje odprawiać musiał, przez 3 godziny został wstrzymanym." Z Toulouse, dnia 7go. Tutejsze kollegium obiorcze liczy 550 wyborców, z których 450 jest wyznania ewangelickiego. Wielu z nich z powodu przysięgi zupełnie niechciało być przytomnymi wyborowi, lecz teraz zdaje się, źe się namyślili a tak Xiążę Fitz-Jamee podług podobieństwa do prawdy obranym będzie. - Akademicy Toulouzy wysłali deputacyą do Xiccia Fitz-James i Pana Dreux-Breze, aby im złożyć adres dziękczynny za myśli w Izbie Parów wynurzone. Adres ten przez przeszło 200 osób jest podpisany, Z dnia 13. Stycznia.
Na posiedzeniach Izby Deputowanych toczą się ciągle obrady względem listy cywilnej. Podług rozmaitych widoków i zasad oppozycyi albo członków ministeryalnych uchwalają deputowani w tej mierze '4, 6, 8» I o, 12, 14 i 15 milionów. N a dzisiejszem posiedzeniu zabrał głos Pan K. Perier, usiłując dowieść, źe lisia cywilna na 15 milion, powinna być oznaczoną, przez co w stosunku z dawniejszą listą cywilną kraj jednak 25 milion, rocznie oszczędzi. Dzisiaj zrana głoszono tu powszechnie, ie armia północna otrzymała rozkaz wyruszenia ku granicom Belgii; zdaje się wszelako, źe pogłoska ta jest bezzasadną. - W towarzystwach dyplomatyków naszych wiele mówią o stosunkach obecnie we Włoszech między Papieżem i poddanymi jego zachodzących. Słychać, ie gdyby interivencya tamże miejsce mieć miała, Austrya i Francya równą liczbę wojska dostawią A??) Ku końcowi miesiąca tego spodziewamy się tu przybycia znacznej liczby wychodźców polskich 5 kawalerowie lipcowi postanowili na cześć  wszechnie, że policya wszelkich uźyłaśrodkow, aby ich niewpuścić do Paryża. 4«iaz, Vossa.) N a posiedzeniu wczorajszem, na kióróm się »toczyłasprawa o Jiściecywilnej, przyjęła Izba Deputowanych bez.dalszych dyskussyi przełożenia uczynione względem odłączenia niekió.'TY cli nieruchomości <>ci Królewszczyzn.y. TaJciin sposobem niektóre budowle w Paryżu, pawiiiony, jak n.,p . Bagatelle,]l lasy u. p. las Bon-dy, ogłoszono-«a własność państwa. Komitet przełożył podobnież, aby dobra od roku .1661. i 1672. dochody lub apanaże domu Orleańskiego stanowiące, poczytano za dotacyą korony« Wzglądem Paiais- Royalinaczelnicy oppozycyi, P P. Mauguin i Balverte, jednego byli zdarna; zaś względem innych dóbr żądali oni odłączenia tychże od glisty cywilnej. Pan Mauguin usiłował za pomocą edyJciow apanaiy, .teraźniejszemu właścicielowi czynić zarzuty dla tego, ie · dobra owe dominialne, za czasów .Ludwika XIV. na .200,000 fr. ocenione, teraz 3 miliony czystego dają dochodu. .Odpowiedź PanaDupin i.rachunki Pana Schonen Aprzekonały Izbę lak dalece, ie cała apanaża Orleańska, obejmująca 13 lasów i 3 mil. rocznego przynosząca dochodu, wcieloną została do listy cywilnej. Wczoraj,'dnia'I2go, wTuihryach danybya hal nader świetny, na który 4000 osób zaproszono. Trwał on aż do godziny 5tej zrana. Zwyczajna etykieta niemiała tą rażą miejsca.
Deputowani ubrani byli w czarne fraki i szerokie pantalony. Król zawsze był między gośćmi W poufałej rozmowie z otaczającemi go osobami. Najwięcej i najuprzejmiej rozmawiał« Postem angielskim; mniej z Posłami mocarstw ładu stałego, a Pan Hr. Pozzo di Borgo powitawszy się z Królem za kwadrans z towarzystwa i balu się oddalił. Pogłoska tu rozprzestrzeniona, że ze strony Austryii Prues nadeszły depesze oświadczające postanowienia tych dworów nieprzystąpienia do 24ch artykułów, jest bezzasadną. Podobno otrzyma Pan Royer-Collard posadę Intendenta wszystkich Królewskich bibliotek z pensyą 25,000fr. roiznie. N a zakrycie ubytku w kassie centralnej orzeszki milion już zebrano. Dom Agnado płaci 40.0000 fr., Hagermann 200,000 fr.
Na posiedzeniu wczorajszem Izby Deputowanych krążyło pismo z Tul uzy, stosownie do którego wybór Xiecia Fitz-J ames staje się coraz podohniejszym do prawdy. List ten wielkie tu uczynił wrażenie. Powiadano, źe całe stronnictwo Karolistow powstało i wszystkich użyć postanowiło środków, aby wybór uskutecznić.
«20
Petycyą z Miihlhausen złożono w Izbie Deputowanych; domaga się ona zupełnego zniesienia podatku od soli. JProcess towarzystwa przyjaciół ludu nareszcie rozstrzygnięto. Posiedzenia w tej sprawie odbyte były nader burzliwe. Obrońcy zaskarżonych, między innymi adwokat Allie, przekroczyli granice .pozwolonych środków obrony, <tak dalece, że Prokurator Kiólewski .prottstacya, w tym względzie założyć musiał i wnieść na ukaranie zuchwałego. SAd uchwalił w rzeczy samej suspenzacyą adwokata wspomnionego na rok jeden mimo zażaleń i narzekania klientów jego. - Sprzysięgli zgro»madzi-wszy się celem rozpoznawania faktuin samego, oświadczyli, ie wprawdzie pisma obwinione te zbrodnie zawierają, które w nich · znajdywano, źe zaś osoby oskarżone niebyły tętni, których obwiniają. N areszcie po długich obradach jiastępujący przeciw zaskarżonym .wydano wyrok: P. P. Haspais i Bonnies zostają skazani każdy na 15 miesięczne uwięzienie i 500 Ir. -kary pieniężnej; Blanqui na uwięzienie roczne i 300 fr. kary pieniężnej; a Pan Thouret (osławiony redaktor Trybuny) tna uwięzienie półroczne i Jcarę pieniężną 100 fr, wynoszącą. Ten ostatni usłyszawszy wyrok sądowy, eędziom w oczy te słowa powiedział: Oho! nietryumfujcie! Mamy jeszcze Skoie i naboje !! K o net y tu cy o ni s ta donosi z Wiednia, źe się Xiąźe Reichstadt ożeni i' córką jedną Arcyxiecia Karola.
.Listy z Lionu donoszą., źe wChambery gro.źne wybuchły rozruchy, przezJtzuitów wzniecone. -Słychać źe do .zaciętej przyszło walki między pospólstwem i wojskiem, w skutek której wojsko broń złożyć musiało. · Portugalia.
Z Lizbony, dnia 25. Grudnia.
Minister spraw duchownych i ejirawiedliwości następującą wydał odezwę do generalnego Intendenta policyi: "Szczątki łuntownbków po rozproszeniu swojem w r. 1828. do Tercejry uszłych, powzięły niedorzeczny zamiar wylądowania przy nadbrzeżach Portugalii, wspierane przez byłego Cesarza Brazylii, któremu się udało zaciągnąć pożyczkę we Francyi i obcych żołnierzy wziąść w służbę swoje. Chociaż pożyczka rzeezona środki pieniężne niebardzo pomnożyła, a siły zbrojne, licząc nawet obcych najemników, nader eą szczupłe, chociażby tylko przewrotnością i bezczelnością uniesieni odważyć się mogli narażać się na razy licznego, wyćwiczonego, mężnego i wiernego wojska, i na opór narodu, kochającego nadewszystko re dek kuszenia się niezawodni« grob swój znaleźli w Portugalii i .przywrócili jej pokój i porządek, z których się cieszyła, nim zamachy buntowników tychże nienaruszały - mimo to wszystko rzeczą jest dogodną, wszystkich użyć środków bezpieczeństwa. Stosownie do tego oprocr innych dawniej wydanych odezw rozkazuj e Król J m ć , abyś JW, P an z największą bacznością uważał na osoby podejrzane, by zamiary ich możliwe ku obaleniu porządku i świętej sprawy naszej, zawczasu zniweczyć; oraz abyś podwładnym swoim zalecił, ażeby z wszelką gorliwością władze wojskowe wspierali i podług możności ulgę przynosili mieszkańcom, którym być może że poruszenia wojsk niektóre sprawią przykrości; rozkazuje zatem Kroi, tak jak ojciec poddanych swoich kochający, aby niczego niezaniedbano , coby mogło zapobiedz dolegliwościom z obecnych stosunków łatwo wyniknąć mogącym. " Gazeta tutejeza nadworna donosi, że oprócz mnichów lutejszego klasztoru S1. Fructuoso, po iobnieź nauczyciele i uczniowie tutejszego Seminaryum Biskupiego oświadczyli być gotowymi brać się do oręża ku obronie kraju. Ofiarę ich przyjął Dom Miguel z zadowol e ni « T . Trybunał w Oporto skazał w dniu 24. z. m, prawnika Manuel Cajftano Coelhode Mendoza za należenie do wybuchłego dnia i6go Marca 1828- r. w Oporto buntu na szubienicę, a szewca Juan Cajetano Pinto za toż samo przestępstwo na dożywotnie wygnanie i obecność przy traceniu pierwszego. G a z e t a d w o r s k a donosi, ie Dom Miguel postanowieniem dnia 12. za przestępstwo jedno i dwukrotnej dezercyi udziela przebaczenie wszystkim tym żołnierzom, którzy w ciągu dni 30. powrócą do swoich pułków. Drugiem postanowieniem wstrzymane zosfały wszystkie sprawy sądowe, w których żołnierze będący teraz w obronie kraju pod bronią stawać mają jako skarżący lub zaskarżeni, A n g j i a.
Z L o n d y n u, dnia 10. Stycznia.
Kury er głosi, że konferencyi, której się tyle nieudało, teraz też załatwienie spraw portugalskich powierzono. Taż sama gazeta powiada w dzisiejszym numerze: Oświadczamy publiczności, że sprawy holendersko - belgij skie w krytycznem zostają położeniu: Lord Palmerston, który, jakkolwiek rozprzestrzenione są pogłoski o jego łatwowierności, teraz sprężystość objawia, na pochwałę słuszną zasługującą, wyprawił gońców do gabinetu Wiedeńskiego i Berlińskie* go, żądając b e z p o ś r e d n i ej r a t y fi k a c y i traktatu londyńskiego. Tymczasem wymaga« ły dwory wspomnione pewnej jeszcze odw ł o ki, a tej bez wątpienia niebędzie można im odmówić. Przełożenia Pana Brougharn, żądającego aby natychmiast go mianowano Parów, Kroi J mć nieprzyjął , a T i m e s, donosząca dawniej, że z początku mato tylko Parów gabinet obierze, dobrze była eairifonnowaną. Ławka Biskupów dotychczas z niezgiętym uporem trzyma się dawniejszych zasad. Jeśli mała liczba parów nowo mianowanych niezdoła nawrócić Parów starszych i nienakłonić ich do zmiany zasad politycznych, natenczas dopiero Hrabia Grey ostateczności się chwytać zamyśla, jeet albowiem ostatecznością i krokiem nader niebezpiecznem wyniesienie na godność Parów takiej liczby osób, która jest,niezbędnie po« trzebną, aby bilowi reformy wyjednać zwycięstwo. Na wpół urzędową drogą dowiedzieliśmy się o 4. nowych Parach z rodzin bardzo znakomitych Irlandzkich. Z resztą niezaprzeczoną jest prawdą, źe Król przychyliwszy się do proźb Ministra, planowi Hr. Grey pierwszeństwo dał nad projektami Lorda Brougharn. G lob e donosi, że Lord Kanclerz zasłabł w Rroughamhall na chorobę podobną do cholery, źe wszelako już jest w stanie zwolna podróż swoje kontynuować. "Prusy - powiada gazeta jedna Angielska - mają 0,1,000 naukowo-wykształconych nauczycieli, których poczęści rząd za granice wysyła własnym kosztem, aby tamże podobnie nowych nabywali znajomości. Cóż na to powiada najoświeceńszy naród na świecie? Oto zajada on pulardy i milczy." NA nowo gruchnęły tu względem Rossyi niepokojące pogłoski na giełdzie, i sprawiły zniżenie o \ pro Cent. W hotelu Posła Rossyjskiego nic nienadeszło, coby mogło być powodem do tych wieści; zaś listy prywatne głoszą o związku i przymierzu państw przeciw Francyi; a to co Pan Falk zgromadzonej konferencyi oświadczył, nadaje pogłoskom na nieszczęście niejakiś pozór prawdy. Gazety nasze wszystkie bez wyjątku przepefnione są uwagami o nowym niedoborze, który dochody poniosły. Ostatnie 3 kwartały wykazały ubytek z 903,218 funt. et.; ogól redukcyi roku zeszłego wynosi 4 mil. funt. Stosownie do barwy swojej usiłują dzienniki nasze dojść przyczyny tego tak wielce zasmucającego zdarzenia. Tak n. p. Mo m i n g - P o s t jawnie obwinia teraźniejsze Ministeryum Whi plenia dochodów państwa. Kur y e r przeciwnie twierdzi, źe Ministeryum bynajmniej niemo« ie być odpowiedzialnem za zaszła, redukcyą. Dziennik ten naturalne zdarzenia tego przyczyny upatruje w stagnacyi handlu, która nastąpiła w skutek powolnego postępu dyskussyi o bilu reformy. Bez znacznych odmian w całym mechanizmie rządowym finanse nigdy w kwitnącym niebędą stanie. - T i m e s zgadza się ze zdaniem Kuryera, mówiąc, ie jeśli dochody ostatnich kwartałów upadają i niedobór uczuć się dał nadzwyczajny, tedy nikomu innemu winy przypisać niemoźna, jak przeciwnikom wielkiego środka reformy, którzy naród cały tak długo w «tanie wzruszenia i nieufności utrzymują. Dnbliński Freeman's Journal powiada: "Nieraz juz zwracaliśmy uwagę na podobieństwo zachodzące między Belgią a Irlandyą; zawsze C o u r i e r starał się zbijać nasze dostrzeżenia, lecz to mu się nieudało , W wojsku ladowem i morskietn, przy cłach, akcyzach, w Senacie, na ławkach sądowych, w sądach, w kraju i w koloniach, w kaidym kierunku i w kaźdem położeniu życia nigdzie ludowi irlandzkiemu niesłuźą te prawa, przywileje i prerogatywy, co Anglikom i Szkotom. Powtarzamy lo z największą rozwagą, Może zechce C o ur i er, gdyby przeczyć miał jeszcze naszemu utrzymywaniu, swoje chełpliwe wnioski wesprzeć niewiele znaczącym czynem lub słabym jakim dowodem; inaczej niebędą one miały żadnego skutku w Irlandyi." C o u r i e r odpowiedział na to między inne mi : "Będziemy mocno obowiązani Dziennikowi F r e e m a n , jeżeli porównanie między Belgią a Irlandyą wystawi nam w należytym kształcie; przyrzekamy mu natenczas rozebrać je co do słowa. Co się tyczy mniemania, jakoby Irlandczykom niesłyżyły te same prawa i przywileje co Anglikom, powtarzamy, źe w naszym kraju niema tego przykładu, ażeby ktokolwiek z powodu swego urodzenia wyłączony był od sprawowania jakiego bądź urzędu. Gdyby nam czas dozwalał przeyść listy wojska, flotty i celne, łatwoby nam było dowiesdź", iż Irlandczycy mają przynależny sobie udział w godnościach i urzędach. Teraz przestaniemy na zapytaniu: czyim był ziomkiem były Wódz Naczelny - czyim ten, co był na ostatku pierwszym Ministrem- Xiąźę Waterloo? Kiedy wdzięczna ojczyzna przysądzała zwycięzcy Napoleona godności i nagrody, czyliź mu dla tego mniej wyświadczyła, że był Irlandczykiem? Kiedy został pierwszym Ministrem Korony, byłoź jego urodzenie powodem do jakiegokolwiek zarzu tu? Czem był zmarły Margr. L o n d o n - d e r y? Ministrem i Irlandczykiem; byłoź mu trudniej wzni< ść się dla tego, źe krew irlandzka płynęła w jego żyłach? I teraz nie jestźe w wojsku lądowem i morskietn, w sądownictwie i na ławkach sądowych, w stosunku do ludności tyleż Irlandczyków co i Anglików? Niech F r e e m a n odpowie na to, i utrzymuje potem, iż rzeczywiście porównać można Belgią z Irlandyą." tZ dnia 13. Stycznia. Wiadomość o pomyślnym zwrocie sprawy reformy w sarnę nadeszła tu porę; bo w czwartek zeszły po rozpoznaniu przedsięwzięte<<! w dochodach państwa wykazał się ubytek 4 milionów, co w każdym innym czasie kursy znacznieby przycisnęło. Lecz radość nad ostatecznem postanowieniem dopięcia bilu reformy, rozpędziła wszystkie chmury horyzont nasz polityczny pokrywające. Powiadają źe Kroi 4 nowych Xiążąt mianować zamyśla, między tymi wymieniają Markiza StalFord, Anglesey i Westminster (zapewne Winchester , bo Hr.
Weatminsler należy do fakcyi Torrysów) ; 37 patentówna parostwa juź wygotowano. Niknie takim sposobem wszelka nadzieja usunięcia Ministerym teraźniejszego i wyniesienia na miejsce tegoż Xiecia Wellingtona i Pana Peel. Stowarzyszenie północno-zachodnie dzielnicy Londyńskiej Mary-Ie-bone ułożyły pety-, cyą ku zniesieniu prawa od zboża, jako taxy, pozbawiającej ogół ludności majątku i życia; za przykładem tym pójdzie zapewne cala Anglia a tak z pewnością przewidywać wypada, źe rząd taxy tej dłużej zatrzymać niepotrafi. _ Stan zdrowia Xiecia Wellingtona znacznie się polepszył, podobno juź zupełne zdrowie odzyskał; przynajmniej głoszą doktorzy przyboczni Xiecia, źe w tygodniu przyszłym będzie juź mógł być obecnym posiedzeniom parlamentowym. s Zawiązało się tu towarzystwo ku założeniu kolei żelaznych od stolicy do Greenvich. Kapitał wynosi 400,000 funt. st. w 20,000 akcyach każda po 20 funt. N owa droga zaczyna się na stronie południowej mostu Londyńskiego a kończy się na stronie północnej London-Streetu w Greenwich. Gazeta Hulska donosi, źe rząd zawarł kontrakt względem opatrzenia w żywność f5 okrętów liniowych. Jako pogłoskę dodaje, źe te okręty w Humber czekać będą. tymczasowo dalszych rozkazów. Z Dublina piszą, co wielkie czyni usiłowania, buntowniczy w Irlandyi. rze pomocy żołnierzy,następuje: "Rząd aby przytłumić duch Używa on w tej mieTworze podobnież 0 stkim podpalaczów lub rokoszan zdybającym i sądowi dostawiającym pewne wyznaczają się nagrody, W Hrabstwie Westmeath dawniejsze nocne gwałty nieustają. Tak przymuszono onegdaj 3 policyantow do bronienia się przeciw napaści 9,00 uzbrojonych, którzy wyłamawszy dizwi d o m u, dokąd się tamci schronili byli, i zniszczywszy sprzęty wszystkie nazad wrócili. Najbardziej godzą ci wichrzyciele na bydło swoich przeciwników, które zabijają, kaleczą albo rozpędzają, gdzie tylko sposobność tego się nastręczy. W północnej części kraju coraz bardziej wzmagają się zabiegi tak nazwanych Orangemanner , którzy przez petycye przeciw środkom rządowym, nazwanym od nich bilem ministeryalno - rewolucyjnym, swego dopiąć usiłują, twierdząc, że kościołowi protestanckiemu i tronowi wielkie zagraża niebezpieczeństwo. Gwałtowny sposób tłómaczenia się tej ultra-fakcyi żadnych nie zna granic. - Wielki plan podpalenia, skierowany przeciw opłaceniu dziesięcin w Hrabstwie Kildare już przyszedł do skutku, Dorn Pana ORielly zacnego katolika, aż do szczętu spalorio a ze sprzętów kosztownych, co nie zgorzało zniszczono, a to jedynie dla tego, ponieważ właściciel dziesięciny swoje regularnie przez rok przeszły płacił. - Dnia 5. odbyło towarzystwo narodowe pod prezesostwem Pana Guthrie walne zgromadzenie. Czytano tam listy wielu Irlandzkich członków parlamentu. Pan O'Connell długą odczytał odezwę do ludu Irlantłyi, w której rozmaite stronnictwa do pokoju i jedności zachęcał, mianowicie dzielnie przemawiał do B ałonóźek i Blękitnonóźek (Weiss- Blaufiisse) doOranźóv; i Wstęgowych członków. Opisywał on dokładnie bił reformy, nazywając go jedynym środkiem do zaspokojenia życzeń narodów, dodając wszelako i groźby, gdyby go nieprzyjęto.
Pvedakcya Ba<lrac, że podanie ważnych aktów choć opóźnione jednak zawsze wzbudza ciekawość publiczności, udziela niniejszem usprawiedliwienia Generała dywizyi Prądzyńskiego. Dla obszerności aktu kilka numerów gazety bez przerwy poświęcone mu będą: JJo Jaś nit Wielmożnego Generala, dowodzącego naczelnie wojskiem polskiem. Mam sobie za obowiązek zdać JW m u Generałowi raport z wvpsdków, do których wpływałem w ostatnich kilku dniach. Wiadoma jest JW, Generałowi konferencja moja z Generałem Dannenbirg, odbyta
na żądanie Feldmarszałka Paszkiewicza, w której proponowano nam układy, mające położyć koniec wojnie. Według oświadczeń uczynionych przez Generała Dannenberg,żądano szczególnie, ażeby naród Poleki wrócił pod panowanie swego Króla Mikołajat a na ten warunek zgodziwszy się, mogliśmy otrzymać wszelkie inne najkorzystniejsze, jakichbyśmy tylko żądali, O tej całej mojej konferencyi r Generałem Dannenberg zdałem raport na piśmie Prezesowi Rządu Narodowego, który stosownie do zdania większości w Radzie Ministrów, odpisał Feldmarszałkowi, iż postanowienia naszego Sejmu zastrzegają zupełną niepodległość Polski i dawne granice między Polską i R08syą, że jeżeli P an Feldmarszałek ma do robienia propozycye na tej zasadzie, Rząd N arodowy będzie gotów do ich przyjęcia. Ta wyniosła odpowiedź rozdrzaźniła do ostatniego stopnia umysły rossyjskie. Nazajutrz dodnia odpowiedziano na nią mocnym atakiem na nasze zewnętrzne szańce, które, jako i Wola, dość prędko zdobyte zosliły. Wypadek ten zmienił umysł naszego Rządu. W nocy Prezes jego przywołał mnie do siebie i rozkazał udać się do Feldmarszałka Paszkiewicza z listem, w którym oświadczał swoje gotowość do układów i prosił Feldmarszałka o objawienie warunków r swojej strony. Mnie zaś powiedział Generał Krukowiecki, iż gotów jest do układów na zasadzie powrotu pod panowanie Cesarza Mikołaja i upoważnił mnie do oświadczenia tego Feldmarszałkowi. Była to dla mnie nader przykra tnissya, szczególnie po owej górnej odpowiedzi przed dwoma dniami danej i po następnej stracie naszych eiańców zewnętrznych. Przemogły wszelkie względy posłuszeństwa dla Prezesa Rządu i nadzieja przyczynienia się do dobra moich współbraci. U dałem się przeto dn. 7. dudnią do głównej kwatery Feldmarszałka w Woli. Zostałem przez niego przyjęty nader górnie, mową zwycięscy raz obrażonego i czującego swoje siłę. Rozmowa odbywała się w przytomności Generała Toll, Wielkiego Xiecia Michała, i dopiero gdy się z tym ostatnim w rozmowę wdałem, jego umiarkowanie potrafiło złagodzić ostry ton rozmowy między mną a tamterni dwoma Generałami. Gdy zrobiłem oświadczenie Generała Krukowieckiego , zezwolili nakoniec na wstrzymanie kroków nieprzyjacielskich aż do godziny f. z południa, i umówili się ze mną, iż Generał Krukowiecki przyjedzie niebawem do furpocztów w celu zawarcia ugody z Feldmarszałkiem,  »yjskie liczne I w największym popjądłu, gotowe de ataku, na mały wystrzał* działowy od naszych stanowisk, nader Liczne jego baierye jui odprzodkowan«,. gotowe były do rozpoczęcia ognia. Skoro zdałem rape-rt Generałowi Krutowieckiemu, ten udał się ze mną pod Wolą, gdzie go przyjął Feldmarszałek, otoczony całyrr* swoim licznym sztabem. - Weszły de ijby. w karczmie następujące osoby: Feldmarszałek, Generał Toll, Wielki Xiążę Michał, Generał Krukowitcki i ja; rozmowa między dworna Generałami była nader ;ywa r ze stroiły Generała Krukowieckiego nawet wyniosła. Wielki Xiąię zachowywał najwięcej umiarkowania" a ja zimną krew. W końcu Feldmarszałek oświadczył, ii pierwsza odpowiedź Generała Krufcowieckiego na j f g o prepozycye i wczorajsze zwycięstwo jego, wielce zmieniły Sta» rzeczy, jakowi warunki, na które on myśli'przyzwolić. Ze pierwszym zawsze warunkiem jest niebawny powrót pod panowanie Cesarza Mikołaja, i wpuszczenie wojska rossyjskiego do Warszawy.. Generał' Krukowiecki odpowiedział" ii tych warunków przyjąć niemoźe bez upowainienia Sejmu, na które oczekuje, ale go jeszcze niema. Zgodzono się przeto, ii wróci do miasta, ażeby zyskać takowe upoważnienie. Przytóm Feldmarszałek oświadczył" ii jakkolwiek rzeczy .tać będą, oa o godzinie iszej atak swój roa» j)oc?nie. (Dalbzy ciąg jutroJ'
W"'poniedziałek dnia 30'* m. bqmana o godzinie gtej nastąpi dalsza- przedai publiczna około 150 koni pociągowych na tutejszym tak zwanym placu działowyrm Warunki sprzedaży są jui w Nrze tgim ga« rety tej obwieszczone" do. który«b- się nialtjszem odwołujemy.. Poznań" dnia 23. Stycznia 183% Król. Intendpntura wojskowa.. Szanowni obywatele raczą roczne swe składki, dla nieszczęśliwego Józefa Malczewskiego,. umieszczonego u Miłosiernych Sióstr w Poznaniu, złożyć w ręce W. Rose, kupca i D eputowanego na>Sejm-miasta Poznania; w przeciwnym bowiem razie" gdy te składki w tymroku tak skąpo wpłynąćby miały, jak w roku zeszłym, natenczas Malczewski opuszczonyby został, i najnieszczęśliwszemu losowi stałby.' II( pewną ofiara'"
III.

ORWIESZCZENrE.
Wczoraj wieczorem pomiędzy 6tą i 7mą godziną jginęła memu Kommissarzowi z niepokrytej bryczki jadąc od tomu do tutejszego rynku paczka z nasiępującerni rzeczami t i), surdut sukienny cie inno-oliwkowy ; 2) Wfcstka biała w paski; 3), ebu&tka kolorowa do nosa;, 4) trzy pólkoszulki i 5). akta, tyczące się zaciągnienia listów,zastawnych tia dobra Zakrzewskie!, w których się lóine doktirnenta i papiery znajdowały. Kto rzeczy te w domu moim na ulicy Wilhelmowsłeiaj pnd> N o.. 176. Sekretarzowi Sądu Ziemiańskiego Hepke odda, odbierze odfemnie w nagrodę trzydzieści talarów.. Poznań', dnia 24» Stycznia 183 3 - Antoni Lacki.
Ogród w Śmieszkowie, J mili od Czarnkowa, jest na kilka lat z wszelkiemi użytkami do wypuszczenia, jako to 1. rolą, inspektami i szparagami, drzewami owocowemi, winnicą, szkółkami tak owocowych jakp lei »xotycznych drzew i krzewów" z oddzielnem zupełnie"bardzo wygodnem pomieszkaniem, przy któreirt osobne podwórze i stajnie. Dzierżawcą ma być ogrodnik, któremu też propinacya puszczoną być moie,. O bliższych warunkach dowiedzieć si«£ można w miejscu..- Nadmienia się przy tern, ie w tymie ogrodzie jest do sprzedania kilka set szczepów dzikich kasztanów. ttospuiiarzovV wiejskich" którzy zapasów swoich rzepiu i rzepaku jeszcze nie sprzedali" uwiadamiam niniej szem, ii zakupuję wszelka, ilość rzepiu-i rzepaku po cenach obecnie płaconych». Poznań, d.. 25,-Stycznia 1332; Kupiec Fr. B-ielefebd» .ommTHmmBmMnHHmaamnm.
złioźa. na Pruska mlarg_ w Poznaniu. Dnia 25. Slyczniw 1832;.
Tal.  len. do Tal.
% 13- 6 2.
r 13 6 i I 5> V 23 6
Ceny
Pszenica>. .
£Fyto ... Jęczmień Owies .
TaterkaGroch' .
Ziemiaki Siana cetnar a i io- fI.. . -Słomy kopa i 1200 fI . 5, Masła: garniec l
1 wagę 1
«:6r .
iS »5 T 35 17 6
F «D.

61i'r 12 
** 
20: 
2% 
-e 8 
9%