GAZETA Wielkiego Xi e s twa POZNANSKIEGO Nakładem Drukarni Nadwornej W. Dekera i Spółki. -> Redaktor: A. Wannowśkh JIj95. - We Wtorek dnia 24 Kwietnia 1832. Wiadolllości krajowe Z B e r l i n a, dnia ij. Kwietnia. J. K. M. Xiążę Albrecht wyjechał stąd do Hagi. Preybyli tu: JW. Generał-Porucznik, Gubernator Newszatelu i komenderujący 5lekroinie wychwalane, niczein inne™ niejesr, jak obłudną maską!! Teraz to przekonaliśmy się, co owe odwiedziny w szpitalach i podarunki tam zostawione, znaczyć mają! Można na Arcybiskupa naszego zastosować wiersz Wirgiliusza: "Obawiam się Teukrow, a najbardziej kiedy podarunki przynoszą" Podobną nas zgroza, przejmuje postępowanie GazetyFrancuzk iej, uieobracającej suuim nadsełanych na dobro powszechne, lecz wręczającej one Arcybiskupowi. Niegodziwe są to istotnie zabiegi, szukające mimo występnego dążenia przywdziać pozór cnoty. .Lord i Lad-y Granville udali się- wczoraj zrana do Londynu.; przyczyną tego jest ta okoliczność, że Lord obecność swoje przy toczącej się sprawie bilu reformy za koniecznie potrzebną poczytuje; po przegłosowaniu natychmiast wróci do Paryża. Z dnia JO. Kwietnia. O chorobie Pana Periera donoszą nam następujące szczegóły: Dnia 9. zrana napadła choroba Pana Prezesa nanowo wraz z gwaltownemi womitami, które początkowo wielką sprawiły obawę., ponieważ zaś środki, użyte ku utrzymaniu ciepła ciała, życzliwe wydały skutki i pety nastąpiły wielkie, zjawiska niebezpieczne słabości wkrótce ustąpiły, a odpowiedź dawana odwiedzającym go osobom brzmi w sposób następujący: "Charakterystyczne znamiona cholery ustały., stan zdrowia Prezesa zaczyna się polepszać." Jest teraz rzeczą wiadomą, że Prezes Rady Ministrów tej recydywy dla tego się nabawił, że w niedzielę wieczorem,przeciw woli i radom doktorów do roboty na krótki czas zasiadł. Dziennik handlowy donosi: "Wykazy zdrowia dowodzą, iż cholera okropnie się wzmaga: wszystkie szpitale już SĄ przepełnione. Władza municypalna nowych szuka mieszkań, aby tam tymczasowe urządzić lazarety. Powiadają, że Król pałac Palais- Royal do celu tego oiiarował. Ponieważ dzisiaj niejest tak chłodno, tuszą sobie, że się gwałtowność choroby uśmierzy.," Wczoraj przybył tu goniec z depeszami z Wiednia do Ministra spraw zewnętrznych, - Z Hagi stanął podobnież goniec, wyprawiony stamtąd d. 5. b. ra. Wedle depeszow przez niego przywiezionych zostanie tam podo bno aż do przybycia gońca z Petersburga, wyglądanego co cjiwila, wszystko, jak było, m sIalu quo. I nn e pismo z Hagi nadeszie, j ;dyby wszystkie ralyfitacye konferencyi miały być doręczone, żadnych jednak nituczyni przyzwoleń. France N o u v e II e pisze, co następuje: Prawo o wychodźcach stało się wczoraj powodem do żi-awych dyskuseyi w Izbie Deputowanych. Oppozycya po raz aoty rozwodzi» ła znajome i oelawione dekJarnacye swoje o niegościnności Francuzów. Dopókii wytrwać zamyśla w powtarzaniu tych twierdzeń tyltkrotnie już odpartych? Nitmamyż fakt dowodzących wybitnie, ie rząd francuzki w żadnym czasie tyle nieprzynoeił ofiar na korzyść cudzoziemców, których zabiegi polityczne zniewoliły do opuszczenia ojczyzny swojej? Czegóż więcej żąda oppozycya? Nreczyni ona tajemnicy z zamiarów swoich; bo pierwsje i drugie powołanie mniejszości wstępoualo wczoraj na mównicę celem wytlomaczenia zasad swoich. Żądano, aby wychodźcom dano nieograniczoną wolność i nawet prawo uzbrajania się przeciw rządowi obcemu, aby nae samych tą drogą wplątać w wojnę, interesom Franeyi oczywisty przynoszącą uszczerbek. Wychodźcy zapewne wojny takiej życzyć muszą; jest ona albowiem jedyną drogą, k-tórą zamiarów swoich, powetowania klęsk poniesionych, dopiąć mogą; lecz niemaliżli Francya innych interesów i widoków? Wychodźcy tylko mogą sobie prawo rościć przytułku, uprzejmości i wsparcia. Prawdy tej nieprzyćmią ani deklamacye oppozycyi, ani śmiałe krasomówstwo Pana Mauguin, ani nareszcie zręczność Pana Odiiona Barrot - prawdy, powiadamy, której wybitność wielki zachowawca pieczęci i Minister oświecenia w tak przekonywających wyetawili wyrazach. Messager des Chambres z powodu choroby Pana Periera następujących udziela uwag: "Przyjaciele Prezesa Bady Ministrów zapewniają nas, że on od momentu, kiedy zwiedził Hotel Dieu powziął przeczucie choroby swojej, którą dotychczas jeszcze złożony ciągle jest przedmiotem tkliwej troeki stronników swoich. Doktorowie wprawdzie tuszą sobie, że przyjdzie do zdrowia, ale tego też nietają, iż przez znaczny przeciąg czasu nadwerężone siły jego niepodołają, sprawowaniu tak ważnych i trudnych interesów« Pytamy się więc, komuż one w tym razie .zlecą? NiejesIże obowiązkiem gabinetu, brzemię to spraw i odpowiedzialności złożyć na plecy takie, któreby ono dźwignąć mogły, i obrać mężów podających pewną rękojmią? Tak nazwanych doktrynerów wypadałoby od steru oddalić; byli oni dotychczas nie szczę śliwi i niergrabni, a teorye kh, sprzeciwiające się życzeniom narodu, czynią wszelki« ich zabiegi zawisnemi. Trzeba więc będzie utworzyć iombinacyą mieszaną. Podług zdania naszego gabinet, w któryinby Xiąię Decazee, Pan Dupin i Pan Odilon-Barrot mieli przewagę, zaspokoiłby życzenia i roszczenia teraźniejszości. Izby wetowałyby budżet na r» 1833- w "gole, a służba przez ig miesięcy źadnejby nieucierpiała przerwy. Nazwiska trzy wsporanione oznaczają mężów,słynących z doświadczenia, przymiotów i miłości ojczyzny !" Donoszą z Brest pod d. 30, z. m., że Hrabina Dubotderu obwiniona, o rozdawanie w znacznej ilości medalów z wyobrażeniem Henryka V. i o płacenie osobom za wołani« "niech żyje Henryk V J" i z. tego powodu aresztowana, uwolniona teraz została za zło« źeniem kaucyi i8,oco fr. Z dnia 11. Kwietnia. Wczoraj zachorowało tu na cholerę 1020 osób, umarło 385. Ogółem zachorowało osób 4913, umarło 1879. Izba Deputowanych dn. 9. Kwietnia następujące uchwaliła prawo względem dozorowania cudzoziemców z powodu zasad politycznych do Franeyi uszłych: Art, 1. Rząd ma prawo zgromadzenia wychodźców w jednem lub więcej miast, prze» niego wyznaczonych, Art. 2. Rząd ma prawo zniewolenia ich do udania się do tego miasta, które im za miejsce pobytu wyznaczono; ma prawo rozkazania im, aby natychmiast z Królestwa się oddalili, skoroby się niechcieli stosować do tych postanowień, zaś obecność ich zdawała się być zdolną do naruszenia pokoju publicznego. Art. 3, Prawo to, względem wychodźców, żadnego od rządu wspareia niepobierających, stanowczćm jest tylko mocą rozkazu przez; Ministra podpisanego. Art. 4. Prawo niniejsze zatrzymuje znaczenie swoje przez rok jeden rachując od dnia obwieszczenia onegoź. A ngli a. Z Londynu, dnia 6. Kwietnia. M o r n i n g - H e r a I d zbija wiadomość podawaną przez niektóre gazety o kreacyi Parów wkrótce nastąpić mającej rozumiejąc, że takowa pod żadnym warunkiem nienastąpi przed powtórnem odczytaniem bilu reformy. - G lob e udziela pisma, podług jego zdania, wiarogodnego, w którem się oświadcza, że niektóre gazety rzeczywiście się mylą w 0znaczeuiu czasu mianowania, że zaś co do osób żadnej niepodpada wątpliwości, iż isto« riemi zosuną. T> z pierao daje objaśnienia względem stosunków i położenia domniemai) T r 11 adw parostwa; między intieini dowiadujemy się z niego, źe Lord Douglas jest synem jedynakiem Xiecia Hamiltona i dostąpił tylko co pełnoletności; jest on obetnie głową dwóch rodzio Hamilton i Douglas. Hrabia Llanebff jest najdoskonalszy CM wzorem starodawnego szlachcica w obejściu się i w postanie; wyprowadza ród swój z jednej z najetaiszych familii Królestwa. Lord Diinrawen odziedzicza oprócz wielkich dóbr w Limerick jeszcze po ż >nie swojej, z domu Windham, włości Dunrawenskie w hrabstwie Glamergan. Zresztą są wszystkie osoby oznaczone jako kandydaci parostwa, goriiwemi rtformistami. T i m e s twierdzi, źe domniemanym wypadkiem, na którym polega nadzieja Króla Wilhelma, odrzucającego stale traktat belgijski, niejest nic innego, jak udaremnienie bilu reformy i wynikający stąd upadek Ministerstwa Greya, a wzniesienie Torrysów . Powtarza dawniejsze swoje zażalenia, źe Ministrowie Patia Sir Bagot, ściśle z Xieciem Wellingto nem połączonego, dotychczas zatrzymują na miejscu Posła w Hadze. "J eśli Lord Grey niechce nowych mianować Parów, powiada, to przynajmniej Lord Palmerston nowych mianować może Posłów." Pomyślny wypadek dochodów kwartalnych niewywierał życzliwego działania na stan papierów, które dopóki trwa niepewność względem sprawy bilu zapewne się niepodniosą. Odbył towarów kolonialnych powiększa się e powodu zamówień przed 3 dniami z lądu Stałego nadeszłyrh. Na posiedzeniu Izby niższej d. T. b. m. Lord Elliot uczynił zapowiedziany swój wniosek względem polityki zagranicznej. "Trudno jest (rzekł) wskazać, gdzie szczęk oręża najpierwej rozlegać się może; i szczerze się obawiam aby wojna niewybuchnęła. Król Holenderski nigdy nieustąpi, i dla tego wypada nam jedno z dwojga obierać: albo nadwerężyć ratyfikowany traktat, albo wojować zjednym znajdawniejszych i najwierniejszych sprzymierzeńców naszych. Co się tyczy Portugalii, nadwerężamy prawo narodów i ustawy municypalne angiel skie, dozwalając, aby z portu naszego wypływała wyprawa w celu nieprzyjacielskim. Nietylko oficerowie angielscy dowodzą w tej wyprawie, lecz nawet żołnierze mają mundury angielskie. Przez to przedsięwzięcie traci Anglia charakter wielkiego naro d u, zaleiący na tern, aby zasłaniać słabego, a dawać odpór mocnem u; staje się ona okrutną, dla słabych i pokonanych. Gdy Ministrowie nasi publicznie oświadczyli, iź twieicl/.e belgijsk e dla tego jedynie mają być zniesione, iż Belgia niejest w możności utrzymywania ich w dobrym stanie, tymczasem Ministeryum francuzkie ogłasza z tryumfem, iż tylko twierdze, zagrażające granicom francuzkim, będą zniesionei" Mówca rozwodzi! się potem nad wyprawą do An. Korry, i zakończył oświadczeniem, iż Ministe« ryum francuzkie ulegnie stronnictwu burzliwemu. Lord Palmerston odpowiedział: "Poprzedzający mówca obawia się wojny, jako wkrótce nastąpić mającej. Proszę Izby, aby obecny sian rzeczy porównała z tym, jaki byl przy objęciu urzędów teraźniejszy eh Ministrów, a przekona się, iż wtedy było nierównie większe podobieństwo do wojny, niż teraz. Poprzedzający mówca zdaje się być tego zdania, iż obowiązani jesteśmy nawet silą oręża przywieść ratyfikowany traktat do skutku. Nietalc daleko rozciąga się zobowiązanie przy traktatach; wypada nam' tylko uskutteznić część, która od nas zależy. Co się tyczy Portugalii, niema przyczyny skarżyć się na Ministrów. Gdyby rząd Dorn Miguela byl takim, z któ?ymby walka zaszczyt przynosiła, naród angielski byłby tak głośno domagał się wojny, iź żaden Minister niezdołatby się oprzećtemuźyczeniu. Na mocy istnąe ych traktatów wypada narn tylko bronić Portugalią przeciw obcemu wtargnieniu. Gdyby Hiszpania chciała czynić zdobycze w Portugalii, w tym razie, bez względu czyli uznaliśmy Dom Miguela lub nie, czyli prawnie 011 posiada koronę portugalską, lub nieprawnie, powiedziałbym, iź jesteśmy obowiązani bronić Portugalii przeciw wtargnieniu Hiszpanii. Co się tyczy wyprawy do An.kony, mają Ministrowie przyczynę być zadowolonemi przez oświadczenia rządu francuzkiego. Wreszcie zmów stronniczych, z burzliwości pragnącej przerwania pokoju w E urop i e, niewypada sądzić o stanie publicznej op inii we Francyi a następnie o trwałości teraźniejszej tamecznej admimstracyi." Pan Vyvyan w głosie swoim wyraził: - "Zaiste pokój od 15 miesięcy został utrzymany; lecz jakimźe sposobem? Zabrano okręty Portugalii, wtargniono do Belgii, niespodziewanie opanowano Ankonę. Nic niejest łatwiejszem, jak pokój przez takie przyzwolenia." Pan Peel oświadczył: "Mam nadzieję, iż Król Holenderski przyjmie sprawiedliwe warunki, i źe z drugiej strony Ministrowie niebędą obstawać przy niesprawiedliwych przyzwoleniach. Wszystko to j e dno, czyli spor między Hnlandyą i Belgią, idzie o rzecz, która jest z siebie nic nieznaczą * cą, bo ta rzecz staje się ważną przędz t o, iź zniewalającHulandyą do uległości, nadweręża Słuchajcie!) Co się tyczy Ankony, niejest wspaniałem ze strony tak potężnego kraju, jakim jest Francya, działać z ludem przeciw słabemu rządowi, który oświadczy! się gotowym do uczynienia stosownych reform; powinnaby Francya zważać, iż Papież uznał trudność uskutecznienia reformy w swoim kraju, kiedy w Anglii ledwo jedna reforma może odnieść zwycięztwo. C» się tyczy Dom Migutla, mimo, iż niektóre czynności jego niedadzą się usprawiedliwić; niebezpiecznie jest z j rywatnego charakteru wladzcy wywodzić powód do interwincyi. Czyliź niewspierahśmy Dom Pedra? Jestźe to neutralność i' Jeśli nas Portugalia obraziła, czemuż nieźądamy jawnego zadosyć uczynienia," Mówca wymienił oficerów angielskich, dowodząc)eh na różnych okrętach wyprawy Dorn Pedra, i utwierdził, iż do niej 3000 poddany t h angielskich należy. Lord Palnierston wystąpił jeszcze raz w obronie systemu Ministrów, z wszelkich względów, 1 oświadczył, iż rząd nieodmówiłby rownitź pozwolenia zaciągania ludzi dla Dom Miguela, Hiszpania. Z Madrytu, dnia 29. Marca. Dwór Kiólewski postanowił był wczoraj udać się do Aranjuez, ale powietrze, od kilku dni tak się pogorszyło, gdyż w nocy wczorajszej gęste spadały śniegi, ie doktorowie jednozgodnie radzili N. Panu, aby podroż na późniejszą odłożył porę, mianowicie że Aranjuez na początku wiosny wilgotnym nader jesfpobytem a przebywanie więc tamże w obecnych okolicznościach szkodliwy mogłoby mieć wpływ na zdrowie N. Pani. - Przy sposobności zaręczyn J, K. M. Infanta Dom S Pruską miarg 1 wagę w Poznaniu. Dnia 18. Kwietnia 1832. Tal. igr. fen. do Tal. ŚRT, ten. Pszenica. . 2- 2 5 Zyto 1 10 I 17 6 Jęczmień I 5 I 7 6 Owies 22 b 27 b Groch 1 12 6 I 17 6 Ziemiaki \% 14 Siana cetnar a 110 ff.. tS> n 6 Słomy kopa a 1200 ff . 3 25 4 Masła garniec X 10 1 22 6