GAZETA
Wielkiego
Xiestwa OZNANSKIEGO
Nakładem Drukarni Nadwornej W Dekera i Spółki. - Redaktor: A, WannowsM
JW& - W Czwartek dnia 10. Stycznia 1833.

Wiadolllości zagraniczne.

A u s t 2 Y a.
Z Wiednia, dnia 17. Grudnia.
Listy z Stambułu z 26. Listopada, zaprzeczają poczęści doniesieniom o niepomyślnem położeniu Porty. Siły zbrojne Baszy Egiptu niesą wprawdzie przewyższające wojska Porty, przecież armia egipska postępuje do celu z wiełką ostrożnością, oraz unika wszelkiej stanowczej bitwy; zdaje się, iż chce być ciągle wspieraną przez swoje flotę, i siara się nieoshbiona stanąć pod Stambułem, gdzie się spodziewa zaciętej walki, jeżeli takową, urządzone środki przez W. Wezyra tamże dopuszczą. Miasto Koniah, najważniejszy punkt małej Azyi, pierwsze miejsce zebrania wojska Sułtańskiego upłynionego lata, szczęściem jeszcze zawczasu ufortyfikowane zostało prze * tu: 10* Ta» o» obronę jego. W wydziejb J 5l Pe ra p snuje Esjwięi. *4 sasn s*agSe o pośrednie;jednego wielkiego aiueargtwa, et 1»rsys£ Persy TęJy prstt Wiedeń preejeehfti » ?y«h 4n4ih pontec · ngieleki epiettm» do Htsinbulu, klart tai»i mieć dh Porty wagJetfem iądanego pOKer Suitanal pośredni«!f **' bps*aJajdl, il f!<ad angisisśii ra?tilna się przekonywać o ważności wypadków w Azyi, oraz okazuje się być niespokojnym z powodu podstępów Ibrabitna Baszy, Oko» jirzność, kióra dla Porty może przynajmniej pośrednictwo Anglii '/jedna, a może też znowu zdziała związek wielkich mocarstw euro* pejekich, jaki wydarzył się w czasie wojuj o niepodległość Grecyi.
Francy«.
Z Paryża, dnia 23. Grudnia.
(Z Gazety Vossa.) - Komitet polski tutejszy wydał był adres do narodu rossyjskiego i potrafił wynaleść środki, aby tysiące egzempla* rzyporozsiewać w państwie Kossyjskiem i w Królestwie Polskiem- Gabinet Petersburski zaniósł w tym względzie zażalenia swoje do rządu naszego, w skutek których Pana Lelewela, Chodźkę, Wodzińskiego i innych znakomitych.
Polaków z stolicy wywołano,
. dęikó ranionych ofi»ceróV 489 i
-anion I  werpii do Lille, a stamtąd zapomocą telegrafów do XiCcia Tallejranda. - Mówią w niektórych salonach o mianowaniu Generała Flahault, który wiele ma znajomości w Anglii, na Posła przy dworze angielskim w miejsce Xijcia Tallejranda. Ma to nastąpić jui na wiosnę, skoro się układy do ostatecznego załatwienia itbiiźać zaczną, (?!); wszakie pogłoska ta jedynie tylko stąd powstała, źe Xiąię sam się usunąć życzy od zawodu politycznego, skoro zawieszone pytanie uchylonem zostanie. Twierdzą też, ii nadeszły depesze od Xiecia, donoszące, źe wybory w Anglii niesą dla Greya tak korzystne, jak siej tego spodziewano. Przepadają wprawdzie w hrabstwach Torrysowie, ale tylko na korzyść radykalistów (zagorzałych demagogów), niezaś na korzyść umiarkowanych Whigów, Być wieje może, ie na przyszłych posiedzeniach radykajismus. całe Ministeryum obali. (?) Dyzlokacyą armii Mozy uskuteczniają obecnie na wszystkich punktach. Hrabia Pozzo di Horgo udał się dzisiaj do Londynu. Wyjazd je go stal siej powodem do rozmaitych domysłów. (Z Dziuń. Frankj) - Minister spraw zagranicznych odebrał wczoraj zrana depesze z Madrytu od Posła naszego P. Rayneval, poczerń się natychmiast udał do Króla, gdzie lei Marszałek Soult by I obecnym. Depesze Posła i pismo Królowej Krystyny, skierowane do Królowej Francuzów dowodzą, źe położenie tej monarchini bardzo krytyczne. Ferdynand VI I. ciągle chory. Wśród takich okoliczności, inttrwencya Francyi jedynymby była środkiem ku ocaleniu praw Królowej i jej córki. Królowa Kortesow zwołać nieśjnie, ponieważ len stanowczy krok na nowebv ją mógł narazić<d.olegtiwości. Mimo to potrzebuje jednak sankfcyi Kortesow, aby uświęcić dekre t, mocą i torego Kroi Ferdynand prawo salijskie znosi. (Z Galign. Messeng) - Słyszymy, ie obce mocarstwa przez Postów swoich wynurzyły życzenie, aby Xieine Berry niezwłocznie po posiedzeniach Izby na wolność wypuszczono. Mówią, źe ją potem poszlą do Wiednia, albo Neapolu,
IppU
< koiposiedzenia akademii. Baron Pasquier III Q. pił bowiem krzesła prezesowskiego Vic e - Prezesowi Baronowi Seguier, i wstąpiwszy na mównicę miał mowę na cześć zmarłego Cuvier, która cały czas posiedzenia zajęła. W Izbie Deputowanych prezy\dował wczoraj Vice Prezes P. Schonen, Zaraz po odczytaniu protokołu wstąpił na mównicę P.Gorcellee i ganił jaJc najmocniej , )J;e Wfcdług planu pomnika na placu hasty lii, mają być na nim umieszczone nazwiska wojowników lipcowych tak małemi literami, li ich zaledwie wyczytać będzie można, a źe przeciwnie statua Kaz. Perier ma być postawiona na szczycie kolumny, tak, ie się zdawać będzie, jakoby pomnik na cześć jego był wystawiony. "Gdy atoli" rzekł dalej, "P an Perier wszystkich był użył środków, ażeby zniszczyć skutki dni lipcowych; przi to zdobić pomnik lipcowy jego posągiem, byłoby to łudj.ić Francyą i kłamać przed potomnością. ** N a 10 oświadczył Minister handlu, ii pomnik, o którym rnowa, nie według tego planu, o jakm P. Corcelles wspomina, ale według zupełnie innego będzie wystawiony; źe nazwirka walecznych będą zupełnie czytelne, i źe na szczycie nie posąg Pana Perier, ale statua Francyi umieszczoną będzie. Po tej mowie przystąpiono do powtórnego głosowania, a pro» jt kt tyczący się pomnika został większością głosów 212 przeciw 66 w zupełności przyjęły. - Z porządku odczytano wniosek P P. Esihasseriaux i Salverle o szkołach początkowych. - N astępnie naradzano się nad róźnemi ustawami pocztowemi; ale gdy liczba Deputowanych w Izbie obecnych, nader się zmniejszyła, nieprzyszło dnia tego do głosowania. Dnia 23. Grudn. prezydował w Izbie Depo» towanych VTice-Prezes B. Delessert Naprzód głosowano nad projektem tyczącym się przedawnienia pieniędzy pocztą posianych, a prze» ciąg lal 5 nieodebranych ; który to projekt większością glosow 174 przeciw 3 przyjęty został, - Podał potem f Calmou raport względem złożonych rachunków z roku tijso, - Po nim wyłuszcj.ył Pan Harle projekt swój względem ustanowienia kasAy depozy towej, która ma przejmować lak ohljgacyt skarbowe, jako sei i pieniądz« 11,1 kupno ;r1, p r zr?tm?7.orre ", .
 zmyślone. Z lego, ie niekiore interesa są nieprawemi, niewypływa, aby tamować wszy.tkie. Niemóglbym wreszcie (jak projektopiewa) być odpowiedzialnym za kassę depozytowa. Wniosek Pana Harle, jest zaiste godnym, aby się nad ni«) zastanowiono. . Niechaj ustanowioną będzie komrnissya do wynalezienia Środków zapobiegających nadużyciom w tej mierze; ale projektu takiego, jakim jest dzisiaj, nigdyhym N. Panu do sankcyi przedstawić niemogł." Pan Bavour podał Izbie Deputowanych propozycyą względem przywrócenia rozwodów cywilnych, a Pan Garnier-Pages petycyą mieszkańców departamentu Var, o zniesienie kilku podatków i nadanie większej rozciągłości prawu wj.jjęd« m wyborów. Minister handlu wyznaczył dla niektórych departamentów nawiedzonych przez ogień i gradobicie 74 3; Q fr. Odprawiona d. aą. m. b. narada u Xcia Broglie, tyczy ta się spraw wschodu; głoszą, iź zawartą zosiała konwencya, którą Francya, Ang ia i Au»irya zaręczają nietykalną całość państwa Tureckiego. Właśnie w ićj chwili otrzymaliśmy z pewnego źródła wiadomość, godną oznajmienia publiczności: "Marszałek Clauzel miał wczoraj długą rozmową z Marszalkiem Soull, zdaje sie, iź pierwsjy onj\ mai tajemne ważne poselstwo, któremu iowarzysjyć mają różni uczeni oryental n i; ta wiadomość Iym ważniejszą być się zdaje, gdy szczególne sprzyjanie rządu naszego dla Vice-Króla Egiptu powszechnie jest anane. Monitor umieścił wykaz summ, które od d. 59. Sierpnia do 3. Grudnia weszły zeskładek do tułejizej K3bB\ miejskiej dla gwardystow narodowych i żołni rzy ranionych w dniach 5.1 4). Czerwca, oraz dla wdów i sierot po poległych. Ogólea ilość tych składek- wynosi 861,773 franków.
Prezes i Sekretarze Izby Deputowanych podali wczoraj Królowi zamknięcie .rachunków z roku )S2g. pwyjęt-e przez Izby. Zdrowie Pan3 Guizot polepsza się codzień;
1 wer
M ad rytu, do którego się ze'Stanowiska M i n istra wojny zniżył, niesatrzyma. Był on bowiem wielkim przyjacielem i obrońcą Hra» biegu Espagna, a po upadku tegoż niemógi dłużej urzędu dawniejszego piastować, kiedy Królowej jwiązki jego z Hrabią wiadome by.
ły. Spodziewał się jednak, że prsc.tr w a burzę, sdy przybycie Generała JLlauder do stolicy i rozmowa jego z Królową całą sprawf rozslrzygły, General, poczciwy wojak i rodem r Katajonii, opowiedział bez ogródek, ile ojczyzna jego przez Hrabiego Espagna ucierpiała; oraz zawiadomił Królowę o związkach, w których Generał Monet r H rabia pozc.siawał, i oświadczył jej, ie Generał mu był nawet zabronił udać się do Madrytu, dając mu rozkaz, aby aię jirosto udał do Barcelony. Sądził jednak, ii powinnością w takich okolicznościach zaniechać rozkazu przełożonych, aby N. Panią zawiadomić o tern, co się dzieje. Puczem postanowiono, Gene» rała Mo o <.i złożyć z urzędu Ministra, Generał Uauder prosił najiępnie o jiorwołeni« pocałowania ręki młodej Ńasiępcsylli tront», i zaprzysiągł jej jirzyieui z widoczne»! wzruszeniem nitzai łiwianą wierność. Królowa rozczulona, roniąc łjy tkl iwe, rzekła do Generała; "Jedź Pan; 1 osusz Izy, które poprzednik Pana wycisnął!" - Generał lej nocy jeszcze wyjechał; Królowa doniosłe Królowi o przysiędze jego, poczem N» Pan te słowa wyrzekł: "Jeśl i przysiągł, łedjj słowa swego dotrzyma," - Upadek Pana Cafnnga przypisują powszechnie usiłowaniom jego przywrócenia rady Kastylijskiej w starodawnym ukhdzie. - U Hr. Espagna krążą dziwne pogłoski; jedni mówią, że uszedł, drudzy, źc go zamordowano, inni, ie sam się życia pozbawił. - Słychać, że nowe wyjdzie prawo względem pojedynków. W «» [. u m i I pojedynkach sj«zęście sprzyjało Karolistom; kilku młodych ludzi z dobrej fa m i I i i, nawet syna (»randa jednego ciężko raniono.
A n g I ia.
Z L o n d y n u, d n i a 29. (i r u d n i a .
Wczoraj po południu rozeszła się prędko» i-:'" błyskawicy na oii-ł.ljie luteiszei wieść
<oy (II I i .. HMiłiego 1
;!y »ai«.i3*£  mowania o wzięciu warowni Antwerpskiej. Standard wyraża, co następuje: "Czy powrócą teraz Francuzi do d o m u ? Czy wojna skończona? Pierwsze pytanie istotnie małoco znaczy; bo Marszałek Gerard juź t e raz j e s t w d o m u, z u p e ł n i e tak w d o m u, jak gdyby był w koszarach w Paryżu. Bo zważywszy na ogół stosunków, łacno się przekonywamy, ie Belgia Francya, i cala odmiana w skutek wypadków najnowszych nastąpiona, na lem zależy, że armia francuzka aż do n o w e j granicy Francyi się posunęła. Drugie pytanie, też tylko chwilowego znaczenia, zasługuje na niejakąś rozwagę. Czy »ostanie armia francuzka na ewojem wysuniętem stanowisku, z którego zagraża mocarstwom północy, czyli zechce z onego no« we czynić zdobycia? Poczytujemy za rzecz do prawdy podobną, fe tymczasowo ani tej, ani owej drogi się niechwycą, lecz że się Marszałek Gerard cofnie do wewnętrznych części Francuzko-Belgijskiego państwa, aby takim sposobem Lorda Greya jeszcze na kilka miesięcy utrzymać na urzędzie. Wszakże to zawieezenie broni zimowe ślepego tylko oszukać potrafi. Francya przez zajęcie Belgii zabezpieczyła eubie dzierżenie całych Niderlandów, skoro się jej spodoba, nową przedaięwziąść wyprawę, a przy rozdwojeniu między Belgią i Holandyą zachodzącem ani godzina przejść niemoże, w którejby się niemiała wydarzyć sposobność do kroków nieprzyjacielskich, nawet nierównie słuszniejsza i rozumniejsza od tej, która Marszałka Gerard do Antwerpii przyprowadziła. Przecież cokolwi. K narusza interes zięcia Królewskiego, uwłaczać też będzie naturalnie honorowi i korzyści Francyi, a natenczas Francya z pokorną Anglią chwyci się oręża na korzyść takiej propagandy,"
Mówią tu,ie Pan Karol Wynn będzie mówcą przyszłego Parlamentu, Stopień ten wymaga wysokiej nauki i obszernych wiadomości. Pod tym dwojakim względemniewidzimy nikogo, na któregoby wybór słuszniej mógł wypaść, jak na Pana Wynn. Piętnaście lat doświadczenia W poświęcaniu się zgłębiamlnm ll-..M ->-»-. . . . ..- "--nr! ł\ ' i «sssjów pariameiiiowyt" · 51a nim wi%. uniesiony prse* tziwo«l e s Panem Mannen Sm eślś iiieodalosł palmy swyeię»tw», synka! niemniej«Vie«Be poebwały. Pet- Vilberfo«* @cenił jege> t ak s y; wybór ter. aie trafny
W Scherntsz jeszcze ciągle czynią przygetowania; okręi liniowy" Talav»ra" naprawiony, porzem niezwłocznie odpłynął do Skaldy, wysłano tamże kuter" Serpent." Holenderski bryg "D i a n n a " , stnjąt-y w Ramsga te pod embargo, uwolniono za rękojmią i dozwolono mu odpłynąć do Rotterdamu, Donoszą z Mexyku pod d. 9 Października, ii Generał Santana csjajl Ptiebia.
Dania.
Z Kopenhagi, dnia 22. Grudnia, Gazety duńskie I>is?ą: "J eszcze w prze» ezłym miesiącu wysztdł reekrypt Królewski do Ministrów Moltke i Stemann, oraz do Radzców konferencyjnych Oeretedl i H6pp, tyczący się ostatecznego ułożenia praw wzglę« dem zaprowadzenia Stanów prowincyonalnych w Danii, tudzież w Xiestwach SzltiwU ckiem i Holsztyńskiem."waesBSBBSB
a
OBWIESZCZENIE.
Z polecenia tutejszego Sądu Ziemiańskiego sprzedawać będę w poniedziałek dnia T4go Stycznia r. b. o godzinie 9, zrana na zamku sądowym srebra i klejnoty do pozostałości X. Proboszcza Marcina Hantusz należące naj» '».
cej dającemu za gotową zapłatę, do czego ochor tę kupna mających ntniejszem zapraszam. Poznań, dnia 3. Stycznia 1833Referendaryusz Sądu Ziemiańskiego, A u.

Ceny zboża w Berlinie.
Dnia 3, Sty zznia 1833Ladern: Tal. igt. fen. Tal. 'gr. ttm.
Pszenica l SO 1 I 13 fi Zyto l 8 9 1 4 Jęczmień wielki s8 9 «7 % Jęczmień mały I 25 rOwies 25 m 80 Groch I 20 I -3 9 Wo da: Tal. * <<f- fen. Tal. 8gr. fen.
T>-.-,,_:- ju:.t.\ * f l 1 jęczmień w Jęcz? -I mm Owies S5 * Groch 15 tamm Kopa słdn 10 ae* S 313