er Wielkiego Jx Xiestwaoz NAŃ SKI EGO Nakładem Drukarni Nadworne'j W. Dekera i Spółki. - Redaktor: A. Wannowski. J\$ 34 - W Sobotę dnia 9. Lutego 1833. Wiadoll1ości krajowe. Z B e r l i n a , dnia 6. L u t e g o . N. Pan raczył tym osobom, co się względem leczenia albo traktowania cholery zasłużyły, d. 30. Stycznia dać ordery i znaki honorowe. Z pomiędzy tych osób, wymieniamy tu tylko w prowincyi naszej zamieszkałe: I I. Order Orła Czerwonego 4. hl. otrzymali: Radzca Medyko-Regencyjny Dr. Óllenroth, w Bydgoszczy; Radzca medyczny Dr. Suttinger, w Poznaniu; Radzca medyczny Dr. K o h e n , w Poznaniu; Fizyk powiatowy Dr. L e v i s e u r, teraz w Bydgoszczy; Professor Wen d t, przełożony nad 6. Komroisayą opiekuńczą, teraz w Poznaniu, III, Znak powszechny honorowy otrzymali: i) Kowal Wilke, w Poznaniu; 3) Radzca miejski Ko e Ibl, w Bydgoszczy, IWWVWWWWW* Wiadoll1ości zagraniczne. Królestwo Polskie» Z Warszawy, dnia 4, Lutego. N ajaśniejszy Cesarz i Król raczył najłaeka. wiej mianować pod dniem 82. z, m. Pana J óze fa Lubowidzkiego, Radzeę Stanu Nadzwyczajnego, Prezesa Banku Polskiego, kawalerem orderu S. Anny klassy I., a Pana Henryka Hr. Łubieńskiego, Wice- Prezesa tegoż Banku, Radzca Stanu Nadzwyczajnym. Rada Administracyjna Królestwa/\ mianowała Pana Jozefa Chrostowskiego, Pisarza Sądu Pokoju Powiatu Opatowskiego, Podsę/lkiem Sądu Pokoju Powiatu Opoczyńskiego, R o s s y a, Z Petersburga, d. 16/28. Stycznia. Przez Ukazy Ce»arskie do Wice kanclerza mianowani: 6. Grudnia z. r. Radzca Poselstw w Wiedniu Rz. R, St. baron Meyendoiff Posłem nadzwyczajnym i pełnomocnym Ministrem przy dworze Króla J mci Wirtenbergskiego, zpensyą, jaką pobierał jego poprzednik. na przejazd zaś rozkazano dać mu 5000 rubli' licząc rubel po 350 censów niderlandzkich be>; . ' potrącenIa. - 7. t, m. Zostający w Ministerstwie Spraw Zagr. Radzca Kol, Bicow, generalnym konsulem Rossyjskim w Gdańsku, zpensyąjaką pobierał jego poprzednik, to jest 1875 rubli, licząc rubel po 250 censów niderl. ze Skarbu Państwa i 9000 złotych polskich, tudzież na kancelaryą 4000 zł. z dochodów Królestwa Polskiego. Na przejazd rozkazano dać 1350 r. licząc po 350 censów . czta miejska, na wzór znanej w Paryżu pa ite. poste., w tych dniach została ustanowioną przez Pocztami Petersburski, za pozwoleniem N. Pana. Listy i biltiy wizytowe przyjmują się przez cały dzień w 49cm wskazanych na to miejscach, w sklepach korzennych, trzy razy na dzień wyjmują, się z karbon wrzucone do nich listy i lyleż razy są roznoszone do mieszkań podług adresów. Osoba posełająca domierza opłatę do rąk ktamarza, w którego sklepie oddaje pismo na pocztę, osoba odbieraiąca nic nie płaci. Oddanie listu zwykłego, ilebykolwiek mógł zaważyć, kosztuje 20, karty wizytowej JO kop. Ludność Petersburka, zbieg interesów wszelkiego rodzaju, i wielka rozległość miasta czynią to nowe ustanowienie nader dla mieszkańców dogodnem i poźytecznem. Odessa, dn. 3i.Grudn. - Okręt kupiecki roseyiski, S. Jan - Wojownik, należący do P P. Aliferowa i Sobolewa, wypłynąwszy 2 Odessy do Galac, z ładunkiem skór surowych, rozbił się około Soliny 12. Listopada a. r. Szyper nazwiskiem Zagorudniak utonął; uratowało się tylko 6 majtków. - Znany Archeolog, Rządzca miasta Kercz-Jenikoła Rz. B, St. AStempkowski umarł 6, Grudnia z, r. V temże mieście. F 2 a n c y aZ P a ry ż a, dnia 29. Stycznia. · Komitet do budżetu zgromadził się wczoraj, aby słuchać sprawozdania Pana Lefebre o budiecie Ministra finansów. O treści tego sprawozdani* czytamy w Kur y e r z e, co następuje: "W tern sprawozdaniu, przes ja»ność i zwięzłość celujące«), narzekają słusznie na samowolny podział między zwyczajnym i nadzwyczajnym budżetem, zaprowadzony przez Ministrów, końcem ukrycia nieamiernej wysokości podatków, chociaż niema rozumnej między podziałem tym granicy. Nagana ta ściąga się mianowicie do Ministerium wojny, które z powodu uciążliwości podatków i panującego w nich nieładu staje się pochopem do największych narzekań. N apomknięto podobnie w tein sprawozdaniu o funduszu umorzenia i większość Komitetu głosowała za zatrzymaniem całego funduszu umorzenia wraz ze skupieniem (Kumulirung) nabytych rentów. Fundusz umorzenia nadal więc za pomocą ogromnego hebla summy 92 milionów podwyższać będzie kurs rentów. Petem kontynuował Komitet rozbiór budżetu dochodów, mianowicie roztrząsał podatki od sali i-trunków. Powszechne było zdanie, iż w poborach niewypada zbyt skwapliwie zaprowadzać redukcyi, ponieważ wydatki na ówceas lacnoby mogły zbytecznie przewyższać dochody. Dopiero w budżecie na rok 1834. będzie można za innym pójść systema* tern. Pana Duvergier de Hauranne mianowano sprawozdawcą do budżetu spraw wewnętrznych, a Pana Kamilla Pcriera do wydziału Minieteryum wojennego. Tempa zawiera pod napisem "Budżet" następujący artykuł: "Wysokość budżetu naszego wprawia istotnie w zadumienie: 1,132,626,618 franków bez naddatków do zwyczajnycb i nadzwyczajnych kredytów! Nigdy, ani nawet za ctasów Ctsarstwa, kiedy państwo francuskie 110 departamentów obejmowało, takich niewyciągano ofiar po kraju. Nawet za czasów Restauracyi, podczas kiedy obce wojska, które trzeba było żywić, kraj dzierżyły, tyle niewydawano. To niesłychane brzemię obciąża wszystkich podatki płacących, którzy się redukcyi domagają; obarcza ono Deputowanych, którzy ile możności oszczędzić pragoą, i Ministrów samych, mogących się tylko przy sterać utrzymać, skoro podatki płacących i Izbę zaspokoją. Ale cóż i jak ma być oszczędzonćro? Minieteryum żadnych niezaprowadza redukcyi, laba czyni potrącenia pensyi, co urzędnikom niektórym uszczerbek, krajowi je dn»! całemu prawie żadnej nieprzynosi korzyści. Są dwa sposoby ku zmniejszeniu budżetu: można albowiem albo uszczuplić wydatki, albo zwiększyć dochody. Rewolucya atimioistracyjna nie od» bicie u nas jest potrzebną; ta rewolucya w wydatkach zostanie uskutecznioną, skoro je tylko potrafią rozrządzić jak się należy; zostanie ona też uskutecznioną w dochodach, skoro rząd nowych źródeł bogactwa nabyć potrafi« Aby powiększyć dochody, trzeba newe pozakładać gościńce, kanały i drogi żelazne. Winnym artykule powiada tażsama gazeta: "Mocarstwa obce mąja, wojska swoje w pogotowiu do bitwy (?A); sprawy Wschodu mo gl sprzeczne pomiędzy sobą intaresa tern bardziej powikłać; wiosna nadchodzi i dość jeszcze pytań politycznych zostaje do załatwienia, aby w dobrej porze roku wojenne przedsiębrać demonstracye, które od dwóch lat dość są częste« Rozbrojenie więc jest niepodobnem do wykonania. Dziennik handlowy wyraża, co następuje: "Nigdy jeszcze ociężałość i wstręt tale rychło ńa posiedzeniach niepowetał, jak pod* czas obecnych sessyi. Zazwyczaj bowiem gorliwość Deputowanych po przybyciu de Paryża trwała przynajmniej przez kilka pierwszych miesięcy prac parlamentowych i dopiero ku końcowi posiedzeń puste ławki w sali raeą juź przy samym wstępie Izba zdaje się być ospałą; pustki codziennie większe, a wczoraj powątpiewano nawet przez czas niejaki, et y się należyta liczba Deputowanych agromadti, aby roódz odbywać obrady; po godzinie Sgićj żądano wezwania poimiennego; niebyło ani 80 członków obecnych, poczera Pan Dupin te wyrzekł słowa: "a jednak narzekają, ie posiedzenia zbyt długo trwają!" Ten niedostatek gorliwości Deputowanych nielylko tę szkodę za sobą pociąga, że się czas nadaremnie trwoni; co większa, Izba na tern dotkliwszy jeszcze ponosi uszczerbek, pozbawiając się takim sposobem swojej moralnej powagi, w obliczu kraju. Zastępcy pokazujący oziębłość równie na żadne niezasługują zaufanie, jak wirołomni Mandatiryusze." Z Perpignan donoszą pod dn. 32. m. b.: "Katalonia zupełnie spokojna; ułaskawienie rządu hiszpańskiego przynosi tam owoce bez żadnej reakcyi. N owy Generalny Kapitan, Generał Llauder,' rozbroił w Barcelonie ochotników rojalistycznych bez najmniejszego oporu. " Dzienniki ministeryalne donoszą, iż Marszalek Maison wyjedzie do Petersburga na objęcie urzędu poselskiego wtenczas, kiedy rozpoczęte ważne ukHiuy w Wiedniu" zostaną ukończone. D. 26. b'; in. podniosły aię tu znacznie papiery skarbowe, czego przyczyną ma być pomyślny skutek układów przez Marszałka Maison w Wiedniu prowadzonych. Tutejsze dzienniki ministeryalne wyrażają, ii Xiąźc Broglie przesłał notę trzem mocarstwom, oświadczając, iż rządfrancuzki zezwoli na zmniejszenie wojaka swego o 15.0,000 ludzi, pod pewnemi warunkami. Minister wojny polecił jednemu z naczelników wydziału Ministerstwa, aby zajął się środkami dn uzupełnienia [trzech pułków, które mają być posłane do Morei. Po r t u g a l i a . Gazeta T i m e s zawiera cały szereg doniesień prywatnych z Porto, od dnia i%. aż do 22. Stycznia, z których następujące umieszczamy wyjątki; "Z Porto, dn. ig. Stycznia. Muszę koreepondencyą moje rozpocząć wiadomością bolesną dla każdego, który dba o pokój i swobody Portugalii. Markiza Palmela albowiem oddalono z swego miejsca i usunięto razem z nim wszystkich tych członków gabinetu, którzy równego z nim byli zdania politycznego. Rząd albowiem tutejszy twierdzi, iż Markiz w układach przewodnictwu jego powierzonych z Gaw biQfctami Londyńskim,. Paryzkim i Mądryckim instrukcje sobie udzielone preekreczyl* Namiestnik więc Najjaśniejszej Pani pocaryty" wał za powinność swoje oddalić go od służby aby pokazać Ministrom Angielskim, że Markiz samowolnie i bezwzględnie na rozkazy wyższe postąpił. N astępcą Pana Palm ella jest Marki» Loule, człowiek bardzo miody, którego dyplomatyczne usposobienie jeszcze nie udowodnione. Jest on jednak szwagrem Cesarza» pięknym mężczyzna zogromnemi wąsami, więc też zapewne dobry Dyplomat. Zarządy spraw wewnętrznych polecono Panu Candido Jose Xavier. - Od tygodnia panuje tu z resztą naj/\ większa cisza. Ledwo że dwie bomby wpadły do miasta, co zapewne a wielkiego pochodzi niedostatku amutiicyi na stronie nieprzyjaciół. Dowodem tego, iż już od dawna czasem kamieniami i innemi pociskami strzelają. Co się. tyczy zawołanego działa a- la Paixhane, pokazało się nareszcie iż to- tylka zwyczayne 84 funtowe działo, którego-mianowicie używają do rzucania bomb. Zdaje się, żeglownym celem tychże są koszary St. Ovidio, w które kilka bomb już wpadło, niezrządziwszy jednak szkód znacznych. Umieszczono tam ułanów, i byłoby nieprzyjacielowi aapewn« bardzo przyjemnem, gdyby ich mógł wprawić w stan nieczynności-;. ale dotychczas wszystkie usiłowania były bezowocne. Doświadczano- zdatności tego osławionego działa rozmaiterni sposobami, juztonapełniwszy bombę ołowiem, tak iż 120 funtów ważyła, i rzuciwszy ją do miasta, już to wysypawszy z niego ładunek kartaczów ao r dział sześciofuntowyeh, ale wszystko to byłO> nadaremnem. (Dalszy ciąg nastąpi.) A ng li a. Z Londynu, dnia 26. Stycznia. List prywatny z Dublina pod dn» 2b Styczn, donosi, co następuje: Konwent, który się tu» za rozkazem unii . politycznej, albo teraźniejszych ochotników, pod szumnem nazwiskiemrady narodowej zgromadza, odbywał przez % dni posiedzenia swoje, właśnie teraz na trzecie się zgromadził. Pierwsze go dni» było 31 członków obecnych, drugiego 35. Tyl'/\ 5" którzy wedle frazesu powołani byli do parlamentu, końcem rozwiązania tan i-i, odważyło! się, niebyć posłusznym rozkazowi-. Powstawano dla tego też osłro- na nich i zagrożono im karą pieniężną, gdyby im kiedy miało przyjść na myśl, starać się 0- p<9sadęjaką. JesC to wybitnym rysem w obrazie spraw Irlandzkich, widzieć, jak między roj zastępcami Iriandyi, 55 zupelnre ulega Panu O'ConneHj bona jego- wezwanie stanęli oni-, chociaż u-dawaja, ie ciało polityczna i wielki wpływ mające icH» rzecz sobie wszyscy wysławiali, kiedy gazety codzienne odpowiedzi posłusznych członków obwieszczają, każdy jednak po skończeniu tej komedyi pozna się na lem, że to było śmieszną i nędzną faceeyą; przeto też wyznało kilka członków tej rady narodowej prywatnie, że mizerną podczas posiedzeń grali rolę. Pierwszego dnia zgromadzili się w Królewskim hotelu w College (>reen, a nowość widowiska zwabiła wielkie mnóstwo ludzi, poczęści też znajniższych klaes. Wieczorem jednak oświadczył właściciel hotelu zgromadzonym radzcom, iż im dłużej służyć niemoźe, ponieważ deputacya kupców i słuchacze taką zgraję motlochu z sobą przyprowadzili, iż plugactwo stąd pozostałe wszystkich gości jego wypłoszyło, na czem on (właściciel) wielką ponosi szkodę. Ponieważ więc rada narodowa stąd była wygnaną, zebrała się nazajutrz w Voluntcer B o o m s, gdzie w nocy cieśle i inni rzemieślnicy wielkie poczynili przygotowania, wystawiając szranki, aby radzców od pospolitej trzody odłączyć, która, jak się spodziewano, hurmem nadejdzie, aby być obecną obradom; aby zaś zbytecznemu natłokowi zapobiedz i sumką jakąkolwiek zbogacić kassę ochotników, ogłoszono, ażeby każda oeoba, nienależąca do deputacyi, przy wstępie do sali po poł korony płaciła. Plan ten odpowiadał wprawdzie pierwszemu zamiarowi, ale nie drugiemu; bo w sobotę ledwo 30 osób się zgromadziło, włącznie z Deputowanymi. Galeryą trzy kobiety, które wolny miały przystęp, bytnością swoją zaszczyciły, ale przy drzwiach zapewne ani jednej korony niezebrano. Te faHB dadzą Panu niejakieś wyobrażenie o godności i znaczeniu tej rady narodowej. Pierwszego dnia rozwodził się niejakiś P. Staunton, wydawca gazety Morning-Register, przez 4 godziny nad operacyami skarbowemi, przekładając rozmaite propozycye, zmierzające do udowodnienia, że akt unii przez akt konsolidacyi został nadwerężony, i że Irlandya corocznie od skarbu państwa 2 milion, domagać się powinna, na pole · pftk-nie zakładów krajowych, co skromnern istotnie jest roszczeniem dla kraju, który 20,000 wojska angielskiego potrzebuje, aby się cieezyć z swobód pokoju. O tych propozycyach zamieścił P. Staunton w własnej gazecie obszerne sprawozdanie, kończąc naiwną istotnie pochwałą siebie samego, gdyż bez ogródek 0śwjadcza, iż każdy rozsądny człowiek o prawdzie tych przełożeń niemylnie przekonany. N a posiedzeniu samem P. Staunton tak rozwlekłem i pomieszanem gadaniem i przewrotnemi porównaniami znudził czcigodnychczłorjków, 'u ani na dziesiątą część tego, co mówił, nieuwaźali. Po Panu tym wystąpili mydlarze i fabrykanci papieru z narzekaniemj że rękodziełnie angielskie swoje wyroby do Irlandyi na targ przywożą; te skargi wielką wzbudziły uwagę i przyrzeczone, zaradzić im ile możności. W sobotę przedmiotem obrad były podrzutki, sądy przysięgłych, kramarze i dziesięciny. Wszystkie te rzeczy mają być jak najskwapliwiej reformowane, atojeszcze przez parlament angielski. O zniesieniu unii wcale dotąd mowy niebyło 1 podług zdania mego przed rozwiązaniem zgromadzenia nienastąpi w tej mierze żadne pewne oświadczenie. Wiadomość o klęsce wojsk Sułtana, która onegdsj tu nadeszła, spowodowała gazetę Al b i o n do następujących uwag: "Wielki ten wypadek nietyiko z względu na państwo Oltomańskie, lecz lei uważając na polityczne stosunki całej Europy, takie raa znaczenie, iż niepodobna bez obawy myśleć o skutkach etąd wyniknąć mogących, Przedewszystkiśm jednak Francya i Anglia wielki w (elli pytaniu powinny mieć udział. Zniszczenie mocarstwa, stanowiącego dotychczas mur dzielący Roseyą od posiadłości angielskich w Indyach Wschodnich, niemoże być obojętną rzeczą dla Wielkiej Brytanii, ile że styczność między Francyą i Egiptem zachodząca inte. resa pierwszego kraju z naszemi zamiarami i widokami w oczywistej stawia sprzeczności. Tak więc po możliwym upadku państwa Tureckiego łatwo taki stan rzeczy mógłby nastąpić, że wszystkie W'elkie mocarstwa Europ? ujrzałyby się wplątane w zatargi i wzajemne kollizye. Wśród takieb widoków powinnością naszą być troskliwymi o losy starego naszego sprzymierzeńca (Sułtana), o którym równie jak i o innych sprzymierzeńcach w Europie, Minieteryum nasze, jak się zdaje, zupełnie zapomniało i 03 którego ostateczną zgubę obojętnem spogląda okiem, Wiadomość o otworzeniu Skaidy dla wszystkich okrętów, wyjąwszy belgijskie, angielskie i francuzkie, oraz pogłoska o niezwłocznem uchyleniu wszelkich ścieśnień żeglugi na tej rzece, mają pomyślny wpływ na cenę papierów skarbowych. Hrabia Grey odwiedził w przeszłą Sobotę Xiecia Talleyranda. Tegoi dnia Lord Kan