GAZETA 4. oz NAŃ SKI EGO Nakładem Drukarni Nadwornej W Dekera i SpólkL - Redaktor: A. Wannowski. ,JI#40.- W Sobotę dnia 16. Lutego 1833. --A-mam-i-»«-HaH-a -m8nmmmm -. Wiadolllości krajowe. Z Berlina, dnia 12. Lutego. N. Pan raczył panującemu Xicciu Brunświckiemu dać order Orła Czarnego. Akademia Królewska nauk obrała Pana Konstantyna Oeconomus w Petersburgu (autora dzieła o pokrewieństwie słowiańsko- roseyjskiego języka z greckim, i o prawdziwej wymowie greekiego języka) korrespondentem swoim dla klassy filozoficzno-historycznej. Z dnia 13. Lutego. N. Pan raczył najmiłościwiej przełożonego nad biórem, Wie rusz ew ski ego, przyDyrekcyi prowincynnalnej poborów w Poznaniu, mianować Hadzcą poborów. P r z yb y ł m: J. K, M, Kiążę C am bridge z Hanoweru. Wyjechał: Rezydent przy wolnem mieście Krakowie, Tajny Radzca Regencyjny, Forken beck, do Krakowa, Wiadolllości zagraniczne. Królestwo Polskie. Z Warszawy, dnia g. Lutego. Korrespondent Warszawski Niernie cfciz d, 4. Lutego umieścił co następuje: Słowo o amnestiach. (Dokończenie. ) "w. .koń u to jeszcze dodać. musimy, źo chocIaz ogolna arnnestya zapewnIa winnym zupełne przebaczenie i zapomnienie, takowi jednakże bez nadwerężenia amnestyi mogą 2allważę pozostawać pod szczególnym dozorem policyjnym. Jest to środek przezorności, którego każdy ojciec familii używa względem członków rodziny, którzy raz pobłądzili chociażby im nawet winę ich darował. ' "Tym sposobem poznawszy istotę amnestyi, przyzna każdy, iż wszelkie deklamacye o zachodzącej sprzeczności między ogólną amnet ą: a równoczesnem wygnaniem, albo póznIeJszem ukaraniem zbrodni prywatnych, lub też między ostrzejszemi środkami policyjnemi, należą do rzędu niesprawiedliwych obwinień i kłamstwa. Sprawiedliwość i powaga praw nie mogą być zniesione przez żadne amenstye inaczej byłby rozerwany węzeł łączący budow p ństwa i Monarcha zaś tern mniej mógłby popIerać to usiłowanie, że iest środkowym punktem całego towarzystwa, obrońcą prawa i wolności pojedynczych osób, i ustanowionym przez Boga władzcą porządku, pokojas spraw edliwości. Przez takową zaś amnestyą, ak. sobIe tłómaezą i drugim objaśniają nieprzyJacIele porządku publicznego, przez ową bezwarunkową amnestyą, która każdemu winne (tak publiczne, jak prywatne), ale jeszcze winnym współobywatelom nadaje korzyść przed niewinnymi, przez taką ainnestyą ustawy sprawiedliwości i świętość przepisów w niwecz zostałyby o b ró c o n e. Zresztą, zadziwia nas niemało, że pisma karolistowskie na prowincyi wychodzące, z równą zaciętością powstają przeciw amnestyi hiszpańskiej, dla tego, źe sprzyja liberalistom, jak liberaliści francuzcy niewiele wprzódy powstawali przeciw innej amnestyi, która skazała na wygnanie Klubistow z nimi spokrewnionych. Faktum to dowodzi nanowo, jak pisma francuzkie namiętnościom kierować się dają i jak w zaślepieniu swern, wbrew najprościejszym i pierwszym zasadom politycznym, na których państwa europejskie od wieków istnieją, chwytają się którychbądi środków, jakie im tylko uźytecznemi być się zdaj ą. " R o s s y a, Z Petersburga, d,23.Stycz. (4. Lutego.) Przez rozkazy dzienne Cesarskie przyjęci zostają do służby: 19. b, m. byłych wojsk polskich Gen. dywizyi Malttski w stopniu Gen.Porucznika, i zostawać ma w korpusie Inżynierów; - 20go, tychże wojsk Sztabs- Kapitan Węgłowski, do artyleryi, i zostawać ma przy arsenale Brańskim. Ukazy Cesarskie. Do Najśw. Synodu, d. 6. Grudnia. "Po znalezieniu i uroczystem wystawieniu relikwii ŚŚ\ Woroneźskiego Biskupa Mitrofana, zwracając Monarszą uwagę na zasługi tamecznego Biskupa Antoniego, uznaliśmy za przyzwoite dać temu następcy dowód szczególnej łaski N aszej podnosząc go do etopnia Arcybiskupa i zostawując nadal tęź" dyecezyą w jego zarządzie.« Do Szadzącego Senatu, d. 20. Grudnia. - "Zważywszy przedstawienie Głównozarządzającego pocztowym Departamentem o zostających w różnych obowiązkach wydziału poczt osobach, do stanu byłej szlachty należących, i, zastosowawszy podawan« przez niego środki do celu i-ducha wydanych ustaw, Rozkazujemy: r) ludzi tego stanu, zostających w obowiązkach postylijonów-podoficerów, postylijo· nów, stróżów i dozorców stacyi pocztowych, którzy dotąd jeszcze niemają prawnego zatwierdzenia na rodowitość szlachecką, nie zmuszając do zapisywania się na mocy ukazu 19, Października 1831. do ustanowionych poddziałów, pozostawić W służbie, z zastrzeżeniem, iżby oni, w moc zdapia Rady państwa 29. Listopada J83.8 r<» obowiązali się wysłużyć w wydziale pocztowym lat 20, licząc w to i czas, jaJe i już dotąd wybyli; tudzież iżby dzieci ich phi męzkiej należały do wydziału pocztowego? 2) tych, którzy nie przyjmą takowego na lat 20 zobowiązania, uwolnić z wydziału poczt i poddać pod ogólne prawidła ukazu 19. Października; 3) Jeżeli ktokolwiek z liczby pozostałych na tej zasadzie w wydziale poczt, w czasie po. źniejszym, na mocy'" złożonych dowodów, uzyszcze prawne zatwierdzenie szlacheckiej rodowitości, taki będzie się już liczył w służbie z prawami szlacheckiemi, będzie uwolnionym od zobowiązania na 20 lat służby i dzieci jego nie należą do wydziału poczt; 4) tych, którzy zobowiązali się na lat 20 i niedowiedli swego szlachectwa, jeżeli będą prosili o uwolnienie przed zakresem, odsełać właściwym porządkiem do rządów gubernialnych, na cel zapisania do spisu podatkowego; lecz dzieci płci męzkiej, przedtem narodzonych, im nie zwracać; 5)'mianujących się szlachtą, którzy, za świadectwami marszałków lub deputacyi wy. wodowych, przyjętymi byli do różnych urzę. dow pocztowych za sług kancellaryjskich, ro. wnież pozostawić w służbie w teraźniejszych ich stopniach; zwierzchność zaś pocztowa urządzi się względem nich stosownie do Ukazu N aszego z d- 30. Grudnia 1831. Rządź. Senat nie omieszka uczynić ku wykonaniu niniejszego należytych rozporządzeń-*' T u 2 C Y a. Z K o n s t a n t y n o p o l a, dnia 16. S tycznia. Dnia 9. b. m. powrócił tu pierwszy Mini. ster i polubieniec Sułtana Achmed Fewzi Basza, który był wysłany do obozu Wielkiego Wezyra. H e tman czyli naczelnik cywilny mro d u grtekiego, Pan Stephanaki V ogorides, został mianowany Xieciem wyspy Samos, i w tein znaczeniu otrzymał tu d. 31. Grudnia zwykły Ubiór honorowy, Niemcy Z nad dolnej Elby, d. 9. Lutego. (2f Gaz, JJamb.) - Listy prywatne z Petersburga donoszą, że choroba Influenza, Grippe, objawiająca się przez boi gardła, głowy i zupełne osłabienie członków, tam okropnie grasuje. Przeszło jQO,OQO ludzi równo, cześnie zasłabło; niema rękodzielni, w której by trzecia część robotników niebyła chorą. 30 kupców znakomitych w przeszłym tygo. dniu w skutek pomoru niebyło przytomnych na giełdzie i wszystkie miejsca rozrywek stoją pustkami. Gorzej jeszcze sroźy się ta choro» ba -w Moskwie, gdzie 160,QQQ Judzi na ni'" Zapadło, i wszystkie teatra pozamykano. B e 19 i a. Z BruxelJi, dnia 6- Lutego, Zaledwo tu usłyszano, źe w Paryżu redaktorów gazet do politycznych pojedynków przyjuuszają, gdy naturalnie natychmiast poczyta* ryzki; jeśli zaś wykonanie mniej kawalerskie, przypisać to należy różności zwyczajów i obyczajów. W jednej z pomniejszych gazet tutejszych, w K n o u t e , zamieszczono dowcipne ale uszczypliwe uwagi nad Generałem Niellon, co niektóre osoby, a pomiędzy tymi dawniejszego Adjutanta Generała spowodowało do tego, że się na redaktora gazety tej, Pana Culhot, przy wyjściu z teatru zasadziły, jego naprzód skarciły słowy apotem go tęgo kijmi wybiły. Pospólstwo już się zaczęło zgromadzać w zamiarze, jak się zdawało, aby dopomodz mocniejszym, gdy patrui dość wcześnie przybywszy Pana Culhot oswobodzij i aby go ochronić od skrzywdzenia na odwach zaprowadził. - W Paryżu więc pistolety, a w Bruxelli kij zajmują miejsce cenzury od osobistych zelień qchraniajacej. F 2 a n c y a. Z P ary ż a, dnia 4. Lutego. Zatargi i kłótnie między Legitymistami i Republikanami i skutki pojedynku między Panami Roux-Laborie i Carret stanowią dotąd główny przedmiot, którym gazety się zajmują. N o u - ve 11 iste donosi, że rząd poczty wojsk porozstawiał przed biórami dzienników stroniczących i innych użył środków, aby dalszym pojedynkom zapobiedz. Panów Wojciecha de Berthier i de Montmert, stojących na czele Republikanów do pojedynku gotowych, przyaresztowano i 14 wydano rozkazów aresztu przeciw Legitymistom, Pana deCalvimont, jednego z redaktorów gazety R e v e n a n t , którego poficya także przytrzymać chciała, niemoźna było znaleźć, zabrała jednak wszystkie w biórze jego się znajdujące papiery, tak dalece, że n umer gazety jego na wpół próżny dzisiaj wyszedł i przez kilka dni wcale dziennik ten wydawanym niebędzie. Sekundanci Pana Carrei, d'Hervas i Gregoiie, 'wyzwali byli obydwóch sekundantów Pana Roux-Labone, A. Berthier i Anne, którzy jednak wyzwania przyjąć niernogli, kiedy rozkazy aresztu przeciw nim wydano. Rjzkaz aresztu Pana Roux Laborie ma mimo niebezpiecznej w pojedynku odniesionej rany jednak być na nim wykonany. Z gazet stolicy niewynika, żeby przeciw Republikanom podobne środki srogie miały być przedsięwzięte. T r i b li n e dzisiejsza donosi, że się w biórze jej 600 Republikanów, członków towarzystwa" Pomagaj sobie, a J}óg ci pomoże*' i "towarzystwa przyjaciół praw lud u" zgłosiło do pojedynkowania się z Legitymistami. - W stanie choro by Pana Cąrrel żadna dotychczas niezaszła odmiana-; wielu Deputowanych, między tymi też Gen. Lafayette · odwiedziło rannego. Podobne wyzwania na pojedynek w Lugdunie i Rouen nastąpiły. Kury er, gazeta roinisteryalna, w pierwszem mieście wychodząca, donosi, iż 4 Legitymiści przyszedłszy do bióra jej domagali się od Redaktora zdania sprawy wjględem jednego artykułu o Xięźnie Be-rry. Redaktor, przyjąwezy wyzwanie, Stawił się nazajutrz na plac walki, ale rzecz cała na niczem się skończyła, kiedy przeciwnicy Karoliści na warunki sobie podane przystać niechcieli. Gazety ministeryałne ciągle rzucają pociski na partyą Karolietów, a tą rażą przyłączył się też do nich Dziennik Sporów, obwinia» jąc owo stronnictwo o słabość i lekkomyślna swawolę. Gazety oppozycyjne oświadczają mimo to, iż nieczują się być obowiązane Ministrom, że się (ą rażą za ich stronnictwem ujęli i na partyą Karolietów w swoich dzień« nitach powstają; bo wina wszelka jednak na rząd jedynie spada, który przez niedołęźność i pobłażanie ku 6tronnifcom dawniejszej dynastyi i przez przygnębienie mężów Lipcowych Karolietów tak uczynił śmiałymi. K o n stytur. yonista i Tempa głośno się skarżą na Ministeryum, żądając, aby zmiana w nietn nastąpiła i Xię£nę Berry przed Sąd stawiono. "Żadne juste milieu, głosi T e m p s, albo rewolucya, albo restauracya, albo mężowie Ministeryum Polignaca, albo mężowie Lipcowi. Obierajcie jedno z dwojga, a niedajcie dłużej potrwać etanowi, który siły acrajqr wycieńcza." - Kury er francuzki jest tego zdania, że partyą patryotyczna uniesienia, pomiędzy nią się objawiającego, trwonić niepowinna w bezowocnych pojedynkach, Jęcz go użyć do tworzenia stałego i mocnego stowarzyszenia. - Najwybitniej jednak tłómaczy się T r i b li n e: "Towarzystwo przyjaciół praw ludu, owa straż przednia mężów narod u, która w znajomości praw przez rewolucya nabytych największe uczyniła postępy, zgłosiło się w biórze redakcyi naszej i jest gotowe, w liczbie 4000, w oddziałach po 2Q ludzi, wystąpić naprzeciw wyzywającej par. tyi, z nifezachwisnem postanowieniem, pogruchotać ją i wytępić, skoro się niecofnie do stanowiska w L'pcu r. 1830, przez nię zajętego. " Dziennik pewien ministeryalny Jonosi, ii wydano rozkaz przyaresztowania wszystkich wyzywaczy i świadków; jakoż agenci policy t wszędzie czynnie się krzątają i liczne patrule przeciągają ulice miasta, wszystko w celu z3" pobieźenia pojedynkom, Z dnia 5. Lutego. W M e s s a g e r dzisiejszym czytamy: "Cośmy o zmianie Ministeryalnej powiedzieli, po czeniu gabinetu. Złożą go w duchu rewolucyi lipcowej. Przypisać to należy już to obradom o finansach, już to pojedynkom, które się w tych dniach wydarzyły. Wczoraj wieczorem już 7 tek porozdzielano; pozostała jeszcze ósma, dla której nikogo jeszcze nieobrano. Dzisiaj wieczorem dowiemy się zapewne z pewnością o zachodzących zmianach. Mówią o Panu Decazes; wszakże miał on oświadczyć, iż tylko pod tym warunkiem wstąpi do Ministeryum, kiedy na czele onego postawionym będzie." - W dodaiku wyraża taż gazeta: Słychać, że posiedzenia teraźniejsze mają być bardzo skrócone, zaś przed rozpoczęciem przyszłych nastąpi zmiana w gabinecie, wskutek której Panowie Broglie i Thiers zostaną wyłączenI. ROZlllaite wiadolllOŚci. Z Berlina. - Stosownie do postanowienia Najwyższego, umieszczonego w Numerze pierwszym Zbioru Praw, dotyczącego się palenia tytuniu na miejscach publicznych po miastach, upoważniają się władze policyjne miejscowe do zabronienia palenia tytuniu niezagraźającego niebezpieczeństwem pożaru, jeśliby stąd nieprzyjemność jaka dla publiczności powstać mogła, na pewnych placach, promenadach i ulicach, jako leż i w ciłyeh obrębach miasta, pod zagrożeniem kary pieniężnej na korzyść Kassy Ubogich, od 10 egr. aż do I Tal" które to zabronienie wszelako też władze przez tablice ostrzegające albo innym jakim sposobem ogłosić powinny. Dla miast stołecznych Berlina i Potsdamu dawniejsze urządzenia mają być zachowane. Gazeta Niemiecka "die Modenzeitung" pielmy robi komplement damom, powiadając, iż to dziwnem jest, ale udowodnionem faktum, źe najdziksze, najdrapieźniejsze i najzłośliwsze zwierzęta kobietom nic złego nic czynią, Niedźwiedzie w Kamszatce idą za kobietami, ezukającemi owoców w lasach (?), a ehoć złośliwej natury, nierzucając się na nie przestają na tern tylko, że im te owoce odbierają. Gdy Wilberforsa w Jorku obrano człon« łiem Parlamentu, mnóstwo ludzi towarzyszyło córce jego niezamężnej aż do domu ojca wśród «krzyków: "Miss Wilberforce for ever" (for ever na zawsze, w angielskim uźyvi się zamiast "niech żyje!"). Panna Wilbeiforce etanąwszy przy drzwiach obróciłasię nareszcie I Jo otaczających ją te słowa wyrzekła: "Zmiłujcie się Panowie, tylko nie for ever Panna (Miss) Wilberforce!" W Nord- American - Advertisser ogłosił bogaty Amerykanin, Erich Werner, że rękę swoje i majątek ofiaruje tej damie, która w dziele z 24 śpiewów złożonem najlepiej niepodległość Ameryki opiewać potrafi. Nagroda za lat dziesięć w biorze (ej gazety w N owym Jorku zostanie przyznaną. Swietne więc widoki dla poetek! Na 51,431,545 mieszkańcach,których według ostatniego popisu liczy Francya, 22,251,545 zajmuje się rolnictwem; 4,300,000 robotami mechaniczne tai, a 5,000,000 pracami administracyjnemu, naukami, sztukami wyzwolo« netni, lub żyje z własnych dochodów. Tak więc Francya niezaprzestała być krajem rolniczym, gdy przeszło \ jej mieszkańców bawi się około roli. Pomimo tego na 53 milionach hektarów całej powierzchni tego państwa, 4,840,000 jest jeszcze w zaroślach, bagnach lub trzęsawiskach, które z czasem, przy ciągłych zabiegach właścicieli, stawszy się plodnemi, pomnożą bogactwo z roli jeszcze o \ \ Stosownie do dawniejszego ogłoszenia sprzedawane będą w Ludomach pod Rogoźnem dn. 27. Lutego r. b. za gotową zapłatę, tryki SuperJalectoralne, nabite i wyrosłe, na dwie klassy podzielone, a oprócz tych, kilkadziesiąt macior zarodowych. Jeżeli rodzaj wełny zadowolniał już dawniej znawców, tern większej w tym roku niżej podpisany się satysfakeyi spodziewać może. Ignacy Lipski. (/\ W środę i poniedziałek "Ę * * # dnia 20. i 25. Lute g o r. b. * e e dołączone będzie do tutejszej gazety moje tegoroczne szczegółowe *.** Doniesienie ¥** o nasionach ogrodowych, warzywnych, paszystych, trawiastych i kwiatowych, na które tymczasowo zwraca uwagę Publiczności Handel nasion w Wrocławiu Fryderyka Gustawa Pohl r ulica Schmiedebrucke Nr. 12. pod złotym szyszakiem. Sera Limburgskiego i tabaki S a n t e (tabaki zdrowia) dostać znowu można u S. G. Ha3eKe, przy Wrocławskiej ulicy Nr, zj3i,